کشاورزی اقلیم هوشمند و جایگاه آن در کتاب‌های درسی دانش فنی پایة دورة دوم متوسطة ایران: کاربست تحلیل محتوا

Abstract

هدف از تحقیق حاضر تحلیل محتوای کتاب‌های دانش فنی پایة امور باغی، امور زراعی و امور دامی دورة دوم متوسطه از منظر کشاورزی اقلیم هوشمند است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به شیوة توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. برای انجام تحلیل محتوا و تعیین مقوله‌های فعال و غیرفعال از فن ویلیام رومی استفاده شده و پردازش نتایج و اطلاعات نیز به روش آنتروپی شانون صورت گرفته است. جامعة آماری تحقیق، محتوای کتاب‌های دانش فنی پایة امور باغی، امور دامی و امور زراعی چاپ 1401 دورة دوم متوسطه است که تمام محتوای متون، پرسش‌ها و تصویرهای کتاب به‌صورت سرشماری بررسی شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، فرم فیش‌برداری و نیز چک‌لیست (بازبینه) تحلیل محتوای کتاب بر مبنای جدول‌های ثبت اطلاعات ویلیام رومی و آنتروپی شانون بود. یافته‌های تحقیق نشان داد، ضریب درگیری دانش‌آموزان با متن کتاب‌های دانش فنی پایة امور باغی 3/0، دانش فنی پایة امور دامی 7/0 و دانش فنی پایة امور زراعی 3/0 بود. ضریب درگیری دانش‌آموزان با تصویرها و پرسش‌های کتاب‌های دانش فنی پایة امور باغی (3/0)، دانش فنی پایة امور دامی (5/0) و دانش فنی پایة امور زراعی (3/0) به دست آمد. بنابراین، از نظر ویلیام رومی، از لحاظ متن، تصویر و پرسش‌های کتاب، فقط کتاب دانش فنی پایة امور دامی فعال است. در نهایت نتایج بررسی‌ها نشان داد، در کتاب‌های مورد مطالعه، در متن، تصویرها و پرسش‌ها، بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت مقوله‌های غیرفعال بیشتر از مقوله‌های فعال است.