تأثیر عمل‌آوری دانه کتان بر تولید شیر و ترکیب اسیدهای چرب موجود در شیر گاوهای هلشتاین

Abstract

این آزمایش به منظور بررسی اثر فرآوری دانه کتان بر انتقال اسیدهای چرب با چندین پیوند دوگانه به شیر گاوهای شیرده هلشتاین انجام شد. تعداد 24 رأس گاو شیرده در قالب طرح کاملاً تصادفی، به‌طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. گروه‌های آزمایشی شامل جیرۀ شاهد حاوی تخم پنبه، جیرۀ حاوی دانه کتان سالم، جیرۀ حاوی دانه کتان آسیاب شده و جیرۀ حاوی دانه کتان اکسترود شده بودند. افزودن دانه کتان سالم و یا فرآوری شده به جیره غذایی گاوها اثر معنی‌داری بر مقدار تولید و ترکیب شیر گاوها و بر نسبت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر نداشت. میانگین غلظت (گرم در هر 100 گرم چربی شیر) اسیدهای چرب متوسط زنجیر (14 تا 16 کربن) در شیر گاوهای تغذیه شده با دانه کتان آسیاب شده (73/41) و اکسترود شده (02/45) کم‌تر از گاوهای تغذیه شده با جیره حاوی دانه کتان سالم (15/47) و شاهد (49/48) بود. نسبت اسیدهای چرب امگا-6 به امگا-3 در چربی شیر گاوهای تغذیه شده با جیره حاوی دانه کتان سالم (41/2)، دانه کتان آسیاب شده (20/2) و دانه کتان اکسترود (41/2) به طور معنی‌دار بیش‌تر از مقدار آن در جیره شاهد (90/3) بود. نتایج نشان داد فرآوری دانه کتان تأثیر معنی‌داری بر غلظت اسیدهای چرب شیر نداشت اما به طورکلی استفاده از دانه کتان در جیره غذایی گاوهای شیری می‌تواند غلظت اسیدهای چرب اشباع متوسط زنجیر را کاهش و غلظت اسیدهای چرب غیر اشباع (خصوصا امگا-3) شیر را افزایش دهد.