گسترۀ دلالت قرآن کریم بر تأیید یا رد حکمرانی ملکۀ سبأ

Abstract

برخی محققان بر این باورند که خداوند در داستان ملکۀ سبأ هیچ انتقادی به حکومت‌داری وی نکرده است؛ از این­رو حکمرانی وی مورد تأیید است؛ زیرا قرآن­ کریم هنگام نقل سخن یا رفتار منفی، بلافاصله تذکر می­ دهد. در مقابل، برخی دیگر از محققان با وارد کردن اشکالات متعددی از قبیل عدم استناد مسلمانان به این داستان، اخباری بودن لحن قرآن در نقل داستان و غیره، حکمرانی ملکه را مورد تأیید خداوند ندانسته­ ا ند. روشن شدن ابعاد مختلف این داستان و توسعۀ ادلۀ قرآنی احکام فقهی ایجاب می­کند این داستان از این زوایه مورد بررسی قرار گیرد. بررسی تحلیلی- انتقادی نظرات موافقان و مخالفان نشان می­دهد اولاً: نقل بدون اعتراض مطلبی در قرآن می‌تواند نشانۀ تأیید آن باشد (وجود مقتضی)؛ ثانیاً: با وجود وارد نبودن بسیاری از اشکالات مخالفان، اما برخی از آن­ها صحیح هستند (وجود مانع). از این­رو علی­رغم وجود مقتضی، نمی­توان حکومت ­داری ملکه را مورد تأیید خداوند دانست.