بررسی برخی از گزینش‌ها و گزارش‌های شاهنامه با محوریت تصحیح و گزارش‌های خالقی‌مطلق

Abstract

از آنجا که در تصحیح شاهنامه محقق و مُصحِح با نسخ و وجوه فراوان، عناصر اسطوره­ای، تاریخی، زبانی، گستردگی زمانی-مکانی روبرو است، دشواری کار او در تصحیح متن به نسبت دیگر متون دوچندان می­گردد. اصولاً این دشواریها، لغزشگاه محققان و مصححان این متن گرانسگ بوده­است. در این پژوهش یکی از معتبرترین طبع­های شاهنامه یعنی تصحیح خالقی­مطلق مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و به طرح برخی از این ایرادات این متن پرداخته شده­است. نگارنده با برجسته­سازی چند بیت از متن مُصحَح و بررسی برخی از گزینشهای خالقی­مطلق و مقایسه با دیگر وجوه مضبوط در نسخ، اشکالاتی را در زمینه گزینش آشکار و نمودار ساخته­است. بی­توجهی به سیر روایت، معنا، نکات زبانی، نکات نسخه­شناختی و حضور وجوه غریب باعث شده گزینشهای سقیمی وارد متن مصحح خالقی­مطلق گردد. جدا از بررسی نسخه­شناختی، بررسی و تحلیل برخی از گزارشهای خالقی­مطلق نیز مورد تحقیق و تدقیق واقع بوده و کاستی­ها و کژیهای آن آشکار گردیده­ است.