تأثیر اقدامات توسعۀ رهبری بر عملکرد سازمان با میانجیگری سرمایۀ انسانی و اجتماعی در سازمان تأمین اجتماعی (موردمطالعه: استان گلستان)

Abstract

هدف: این مقاله تأثیر اقدامات توسعۀ رهبری بر عملکرد سازمانی با توجه به نقش میانجی سرمایۀ انسانی و سرمایۀ اجتماعی در سازمان تأمین اجتماعی استان گلستان را بررسی می‌کند. روش­: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و به‌لحاظ جمع‌آوری داده‌ها از نوع توصیفی - پیمایشی و همبستگی است. جامعۀ آماری شامل کلیۀ کارکنان شعب تأمین اجتماعی استان گلستان در سال 1398 به تعداد 700 نفر که با نمونه‌­گیری تصادفی و از طریق جدول مورگان 248 نفر تعیین گردید. ابزار پرسش‌نامه استاندارد بوده و آنالیز داده‌ها با آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. با توجه به متغیر میانجی از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری (SEM) و نرم‌افزار Lisrel بهره گرفته شد. یافته‌ها­: اقدامات توسعۀ رهبری متمایز بر سرمایۀ اجتماعی و سرمایۀ انسانی تأثیر مثبت و معنی‌­داری نداشته است، اما اقدامات توسعۀ رهبری یکپارچه بر سرمایۀ انسانی و اجتماعی تأثیر مثبت و معنی‌دار داشته است. رابطۀ بین سرمایۀ اجتماعی و عملکرد سازمان تأیید نشد؛ اما این رابطه بین سرمایۀ انسانی و عملکرد سازمان تأیید شد. در نهایت، سرمایۀ اجتماعی و انسانی در رابطه میان اقدامات توسعۀ رهبری و عملکرد سازمان نقش میانجی نداشت. نتیجه: فرایند توسعۀ رهبری به ارتقاء و بهبود کیفیت رهبری و قابلیت­‌های آن در بعد فردی و جمعی (پرورش رهبر) منجر می‌­شود، درواقع، برنامۀ توسعۀ رهبری زمینه را برای تعالی و بهره­‌وری سازمان فراهم می‌­کند. با وجود این، رهبری و توسعۀ رهبری یک پروسۀ بلندمدت است که با روش‌­های مختلف آموزشی و پرورشی نظیر برنامه­‌های جانشین‌پروری، آموزش تعاملی گروهی، کانون­های توسعه‌ای و کارگاه­‌های آموزشی صورت می­‌پذیرد.