فهم روابط غیر رسمی در بستر زندان

Abstract

پژوهش حاضر به بررسی و شناخت الگوهای ارتباطی و شیوه‌های تعامل و همچنین قدرت‌های غیر رسمی در داخل زندان می‌پردازد.اهمیت قدرت غیررسمی را می‌توان در تاثیر مستقیم آن بر قدرت رسمی و همچنین حیات اجتماعی زندانیان، اعم از الگوهای ارتباطی، شیوه‌های تعامل، الگوها و معادلات اقتصادی حاکم دانست. چارچوب مفهومی پژوهش حاضر بیش از آنکه کاربست مفاهیم از پیش آماده بر وضعیت باشد، بر فهمی کیفی و اکتشافی از وضعیت استوار است. به این ترتیب گافمن و نظریۀ کنش متقابل نمادین برای پژوهش حاضر یک چارچوب مرجع است برای شناخت منطق تعاملات و ارتباطات غیر رسمی. منطق تعامل نمادین، زبان، چارچوب‌های کنش، شعائر و مناسک، فرایندهای هویتی و منطق روابط قدرت مفاهیمی بنیادین برای پژوهش حاضر محسوب می‌شوند که از افق فهم متفکران کنش متقابل نمادین خاصه گافمن مورد توجه قرار گرفته‌اند. روش تحقیق این پژوهش روایت پژوهی است که از تکنیک مصاحبه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است.جامعه مورد پژوهش زندانیان زندان مرکزی کرج می‌باشند و تلاش شده نمونه به صورت تصادفی از لیست اسامی زندانیان انتخاب شود ولی در برخی موارد بنا‌به نیاز تحقیق از روش گلوله برفی استفاده شده است.نتایج پژوهش حاضر بر این مسئله دلالت دارند که فهم رایج از فضای زندان فهمی یکجانبه است و تنها از منظر قانونگذار و نگاه هنجارگذاران به زندان می‌نگرد.صورت‌بندی های کنش در تقابل با قدرت رسمی حاکم بر زندان طیفی از همدستی، تقابل، پنهان‌سازی و... را در بر دارند که می توانند به قالب انواعی از مقاومت تعریف شوند.