مطالعۀ تاریخی ـ تطبیقی سیاستگذاری انتخابات در جمهوری ترکیه و جمهوری اسلامی ایران

Abstract

یکی از عوامل زیرساختی سیاست و ریشه‌ای در دموکراسی، انتخابات و شیوه‌های برگزاری آن است. در پژوهش حاضر، به مقولۀ انتخابات در دو کشور ایران و ترکیه پرداخته شده است که علیرغم تفاوت‌های ویژه، دارای تشابهات بسیاری نیز از جهت استراتژیکی، دینی، تاریخی، فرهنگی و ساختارهای جمعیتی هستند. بحث در این رابطه و امکان قیاس به این دلیل میسر می‌گردد که از سویی، وزن و اهمیت در منطقه و حضور در معادلات منطقه‌ای کشور ترکیه در سال‌های اخیر بیش از پیش آشکار گشته است و از سوی دیگر، همکاری اقتصادی رو به رشد این کشور با ایران پدیدار شده است. همچنین، تلاش هر دو کشور برای اقداماتی که منجر به دستیابی به دموکراسی، (از دهۀ 80 میلادی تقریباً همزمان با انقلاب اسلامی در ایران و وقوع کودتا در ترکیه) بوده است، مقایسه و تطبیق را سهل‌تر نموده است. در همین راستا با بهره‌گیری از روش تطبیقی ـ تاریخی با رویکرد تحلیلی، به بحث و بررسی قوانین و مقرراتی پرداخته شده است که مرتبط با فرآیند دو انتخابات ریاست جمهوری و مجلس نمایندگان است که اهمیت بیشتری نسبت به سایر انتخابات در دو کشور مذکور دارد. در نهایت، با تمرکز ویژه در روند انتخابات ایران، تفاوت‌هایی نظیر عدم تعدیل و اصلاح قانون اساسی، کمرنگ بودن نقش احزاب، پیچیدگی مراحل، تعدد ارگان‌های دخیل و مواردی دیگر نتیجه‌گیری شده و تعدیلات در قانون اساسی ، اصلاح قوانین مرتبط با انتخابات و تجمیع تمام فعالیت‌های پیرامون آن در یک سازمان مستقل استنباط شده است.