مطالعه تطبیقی الگوی تدریس اسلامی و ایرانی بر پایه تجارب جهانی (با تاکید بر نظر دانشجویان علوم انسانی تهران)

Abstract

هدف پژوهش مطالعه تطبیقی الگوی تدریس اسلامی و ایرانی پیشنهادی دانشجویان ارشد رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌های تهران بر پایه تجارب جهانی است تا بتوان در نهایت به الگوی تدریس اسلامی و ایرانی برای دوره ارشد رشته‌های علوم انسانی دست یافت. پژوهش کیفی حاضر با استفاده از روش مطالعه تطبیقی و نظریه زمینه‌ای انجام شده است. مشارکت‌کنندگان دانشجویان ارشد شش دانشگاه دولتی تهران به تعداد 120 نفر در سال 1398 هستند که مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفته‌اند. در این پژوهش نمونه‌گیری نظری (اشباع نظری) صورت گرفته است. جهت تعیین روایی، از نظرخواهی توسط مشارکت‌کنندگان و جهت تعیین پایایی، مصاحبه‌ها به 10 نفر از صاحبنظران تدریس سپرده شد تا مصاحبه‌ها مجدد کدگذاری شوند. یافته‌ها تفاوت‌هایی میان تدریس در دانشگاه‌های ایران، دانشگاه‌های مطرح جهان و تدریس بر اساس ارزش‌های اسلامی و ایرانی را نشان داد. همچنین لازم به ذکر است تفاوت آشکاری میان الگوی اسلامی و ایرانی پیشنهادی دانشجویان علوم انسانی دانشگاه‌های تهران مشاهده نشد (گرچه تفاوت‌هایی وجود دارد). علاوه بر این در الگوی اسلامی و ایرانی پیشنهادی این پژوهش 8 مولفه اصلی در بافتی از ارزش‌های اسلامی و ایرانی وجود دارد که هر یک دارای زیر بخش‌هایی است. در مجموع با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان بیان کرد که در الگوی اسلامی و ایرانی، دانشجویان ارشد بیش از هر چیز در تدریس اساتید خود به دنبال احترام، انگیزش، ارزش‌مداری، دین‌مداری، حمایت، انسان‌گرایی، تعامل و کاربردی بودن هستند.