مقایسه‌ی‌ کاربرد لاجیت، پروبیت و توبیت در ارزش گذاری اقتصادی منابع زیست محیطی: مطالعه‌ی موردی برآورد ارزش گردشی منطقه‌ی بهشت گم‌شده‌ی استان فارس

Abstract

مقایسه‌ی روش‌های ارزش‌گذاری منابع طبیعی و نتایج حاصل از آن‌ها می‌تواند در راستای ارزش‌گذاری واقعی و هدفمند این منابع سودمند باشد. مطالعه‌ی حاضر به ارزیابی و مقایسه‌یروش‌های کیفی ارزش‌گذاری اقتصادی منابع زیست محیطی پرداخته ‌است. بدین منظور ارزش تفریحی منطقه‌ی گردش‌گاهی بهشت گم‌شده‌ی فارس با استفاده از ارزش‌گذاری مشروط در قالب سه روش لاجیت، پروبیت خطی و روش دو مرحله‌یی هکمن محاسبه‌گردید و تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با استفاده از هر سه روش تعیین گردید. تعداد نمونه‌ی لازم بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده محاسبه شد و با استفاده از داده‌های به‌دست آمده از 183 پرسش‌نامه، تحلیل انجام گرفت. نتایج نشان داد که روش دو مرحله‌یی هکمن با وجودی که می‌تواند میان عوامل موثر بر پذیرش تمایل به پرداخت و نیز عوامل موثر بر میزان آن تمایز قایل شود، در مجموع تمایل به پرداخت را نسبت به دو روش دیگر به میزان کم‌تری برآورد می‌نماید. هم‌چونین تفاوت معنی‌داری در نتایج دو روش لاجیت و پروبیت خطی مشاهده نگردید. متوسط تمایل به پرداخت منطقه‌ی گردش‌گاهی بهشت گم‌شده با استفاده از تابع لاجیت و پروبیت به‌ترتیب 5/9987 ریال و 8/9773 ریال و بر اساس روش دو مرحله‌یی هکمن 2593 ریال برای هر بازدید‌کننده محاسبه گردید. هم‌چنین نتایج نشان داد که دو روش لاجیت و پروبیت نسبت به روش هکمن دو مرحله‌یی به دلیل ناوابستگی به فرضیات زیر بنایی محدود کننده، قدرت انطباق بیش‌تر با واقعیت منطقه و نیز سادگی محاسبه برای ارزش‌گذاری‌های زیست‌محیطی مناسب‌تر است.