برداشتن موانع غیرتعرفه ای اقتصاد ایران و اثر آن بر کشاورزی و رفاه روستایی

Abstract

این مطالعه با هدف بررسی آثار احتمالی کاهش موانع غیرتعرفه یی بخشهای مختلف اقتصاد ایران برمتغیرهای بخش کشاورزی و رفاه روستایی صورت گرفت. برای دست یابی به هدف یاد شده از چارچوب تعادل عمومی مبتنی بر دادههای ماتریس حساب داری اجتماعی سال 1378 استفاده گردید. نخست معادل تعرفه ی موانع غیرتعرفه یی بر اساس روش شکاف قیمتی و با به کارگیری دادههای سال 1388 محاسبه شد، و سپس در الگوی تعادل عمومی به کار رفت. تغییرات رفاهی به صورت تغییرات معادل، و خانوارها به تفکیک دهکهای درآمدی به کار رفت. یافتههای مطالعه نشان داد که کاهش موانع غیرتعرفه یی بخشهای کشاورزی و صنایع وابسته به کشاورزی موجب کاهش تولید خواهد شد. از سوی دیگر، کاهش موانع غیرتعرفه یی در بخشهای غیرکشاورزی افزون بر افزایش رفاه خانوارها، بر تولید بخش کشاورزی نیز اثر مثبت نشان داد. هر چند پی آمد کاهش موانع غیرتعرفه یی در کل اقتصاد ایران بر تولید و قیمتهای کشاورزی منفی ارزیابی شد، افزایش رفاه به دست آمده در این سناریو فراتر از تغییرات متناظر در تولید و قیمتهای کشاورزی بود. هم چونین مشخص گردید که برداشته شدن موانع غیرتعرفه یی رفاه دهکهای درآمدی بالا را بیش از دهکهای درآمدی پایین افزایش میدهد. بر اساس یافته های این مطالعه پیشنهاد گردید که موانع غیرتعرفه یی بخشهای کشاورزی به طور تدریجی، همراه با سیاستهای حمایتی موقت و پس از کاهش موانع غیرتعرفه یی بخشهای غیرکشاورزی، کاهش یابد.