مالیات‌های سبز و استانداردهای زیست‌محیطی واردات، ابزار مناسب توسعه پایدار در اقتصادگذار ایران

Abstract

سیاست‌های تجاری آزاد به بازارها این امکان را می‌دهند تا تخصیص منابع را با بیشترین کارایی انجام دهند، حال آنکه سیاست‌های زیست‌محیطی به دنبال مدیریت و حفظ منابع زمین برای بهره برداری پایدار می‌باشند. تضاد زمانی رخ می‌دهد که منابع، از یک سو، به افزایش تجارت و از سوی دیگر منجر به بهره‌برداری نادرست از محیط زیست گردد. برای تخصیص بهینه توام، توجه به این دو بعد دارای اهمیت است که سیاست‌های تجاری و سیاست‌های زیست‌محیطی در راستای توسعه پایدار باشند. فرضیه پناهگاه آلایندگی تقابل بین سیاست‌های زیست‌محیطی و تجارت آزاد را به چالش می‌کشد. این پژوهش به منظور معرفی مالیات‌های سبز و استانداردهای زیست‌محیطی واردات برای حفظ محیط‌زیست و در نتیجه دستیابی به توسعه پایدار در اقتصاد گذار کشورهای در حال توسعه اوپک و ایران می‌باشد. در واقع این پژوهش با آزمون تئوری زیست‌محیطی کوزنتس و فرضیه پناهگاه آلایندگی به کمک داده‌های سری زمانی 1980 تا 2007 در ایران به روش OLS و با داده‌های پانل دوره 1990 تا 2007 کشورهای اوپک با ساختاری به نسبت همانند با دو روش GLS و GMM و مقایسه نتایج آن پرداخته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تئوری زیست‌محیطی کوزنتس را در ایران و کشورهای اوپک نمی‌توان رد کرد و افزایش تجارت با شاخص درجه باز بودن تجاری، آلودگی را افزایش می‌دهد. این نتایج لزوم استفاده از مالیات‌های سبز و استانداردهای زیست‌محیطی واردات را نمایان می‌کند.