اثر‌بخشی آموزش تکنیک لاک‌پشت بر افزایش بازداری پاسخ در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی

Abstract

هدف­ این پژوهش تعیین اثر­بخشی آموزش تکنیک لاک­پشت بر بهبود بازداری پاسخ کودکان دارای اختلال نارسایی توجه­/­بیش­فعالی است. این پژوهش به صورت طرح A و B که طرح تک­آزمودنی است، انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان پسر دارای اختلال نارسایی توجه­/­بیش­فعالی 12-7 ساله شهر قم است. نمونه آماری شامل 3 کودک با اختلال نارسایی توجه­/­بیش فعالی بودند که پس از مراجعه به کلینیک روان‌پزشکی در قم، توسط روان‌پزشک کلینیک تشخیص این اختلال را دریافت کرده بودند. همچنین جهت بررسی بیشتر اختلال از فهرست تشخیصی اختلال نارسایی توجه­/­بیش‍فعالی بر اساس نسخه چهارم تجدید نظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (انجمن روان­پزشکی آمریکا،2000) استفاده شد. خط پایه بر اساس تکمیل پرسشنامه خودکنترلی (کندال و ویلکاکس، 1979) توسط معلمان هر کودک، در 3 روز متوالی انجام شد، پس از اتمام جلسات مداخله نیز ارزیابی دانش­آموزان با استفاده از همین پرسشنامه توسط معلمان صورت گرفت. کودکان گروه نمونه برنامه آموزشی تکنیک لاک­پشت را در 8 جلسه (هر جلسه 60 دقیقه) به صورت انفرادی دریافت کردند. تجزیه و تحلیل داده‌ها در این پژوهش از طریق روش تحلیل بصری نمودار صورت گرفت. تحلیل روند و میانگین داده­های آزمودنی­ها، تفاوت قابل ملاحظه­ای را بین مراحلA و B نشان داد و فرضیه تحقیق مبنی بر تأثیر آموزش تکنیک لاک­پشت بر افزایش بازداری پاسخ کودکان با اختلال نارسایی توجه­/­بیش­فعالی تأیید شد. بر این اساس، می‌توان گفت تکنیک لاک­پشت بر افزایش بازداری پاسخ کودکان با اختلال نارسایی توجه­/­بیش­فعالی تأثیر دارد. لذا از این تکنیک می­توان در موقعیت­های بالینی جهت ارتقای بازداری پاسخ کودکان با این اختلال و بالطبع افزایش مهارت­های اجتماعی، ارتباطی و خودکنترلی آنان بهره برد.