تأثیر پدیده سالمندی و تغییرات بهره‌وری بر بازنشستگی و متغیر‌های کلان اقتصادی در ایران با استفاده از رویکرد تعادل عمومی پویا-مدل نسل‌های همپوش OLG

Abstract

توسعه اقتصادی، پیشرفت‌های حوزه سلامت و بهبود سطوح زندگی به موازات کاهش باروری در ایران، در سال‌های اخیر افزایش طول عمر و رشد نسبت افراد سالمند در کشور را به دنبال داشته است. گذار ساختار سنی جمعیت به یک جمعیت سالمند، نوع و کیفیت و چرخه زندگی اقتصادی و نیاز‌های اجتماعی را برای هر دو نسل جوان و سالمند تغییر می‌دهد. بنابر‌این مطالعه تأثیر این پدیده در حوزه اقتصاد کلان، رفاه و تأمین اجتماعی دارای اهمیت است. در این مطالعه از یک مدل تعادل عمومی نسل‌های همپوش اوئرباخ-کوتلیکوف (A-K) چهار بخشی شامل بخش‌های خانوار، بنگاه، دولت و تأمین اجتماعی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد کاهش در نرخ رشد جمعیت، افزایش پس‌انداز کارگران مسن‌تر با بهره‌وری بالا نسبت به کارگران جوان‌تر با بهره‌وری پایین را درپی‌دارد. به همین ترتیب آنان دارای عرضه نیروی‌کار بالاتری نسبت به کارگران با بهره‌وری پایین هستند و در مقابل، افراد مسن‌تر مدت زمان طولانی‌تری را به کار اختصاص می‌دهند در حالی‌که افراد جوان‌تر عرضه نیروی‌کار بیشتری دارند. همچنین افراد، پس‌اندازها و دارایی‌هایی حاصله طی فعالیت‌های اقتصادی خود را در دوره اول بازنشستگی خرج می‌‌کنند و کاهش ناگهانی مصرف در سن بازنشستگی در سال‌های آخر اشتغال قابل مشاهده است.