تحلیل جامعه‌شناختی - کالبدی فضاهای عمومی شهری مطالعه موردی: کلانشهر تهران

Abstract

روند فزاینده شهرنشینی و گسترش فیزیکی آن موجب نابرابری فضایی در توزیع یکسان خدمات و امکانات شهری در سطح شهرها شده است که این امر دسترسی به فضاهای عمومی را با مشکل مواجه کرده است این در حالی است که دسترسی و استفاده مناسب از فضاهای عمومی شهری متأثر از عوامل بسیاری است، ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیر عوامل کالبدی و عوامل جامعه‌شناختی در استفاده از فضاهای عمومی شهری در بین ساکنین مناطق مختلف شهر تهران می‌باشد. روش تحقیق ازلحاظ هدف، توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ کاربست نتایج و نوع تحقیق کاربردی و ازلحاظ روش، روش‌شناسی کمی از نوع روش همبستگی و شیوه جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت پرسشنامه‌ای می‌باشد. جامعه آماری افراد بالای 18 سال شهر تهران در سرشماری سال 1395 و بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 385 نفر و روش نمونه‌گیری احتمالی از نوع نمونه‌گیری خوشه‌ای در نظر گرفته‌شده است. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های T-test و روش ضریب همبستگی و رگرسیون خطی ساده استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین عوامل جامعه‌شناختی و عوامل کالبدی فضاهای عمومی رابطه نسبتاً ضعیفی برقرار است و با توجه به نتایج رگرسیون، عوامل کالبدی بر عوامل جامعه‌شناختی به میزان اهمیتی برابر با 487/0 تأثیر دارد. نتایج حاصل بیانگر این است که عوامل کالبدی تأثیر بسیار کمی بر تقویت عوامل جامعه‌شناختی در بین ساکنین شهر تهران دارد. با گسترش دامنه سایر عوامل بستر مناسب‌تری جهت عوامل و تعاملات اجتماعی فراهم می‌شود.