بررسی تأثیر مؤلفه‌های محیطی بر استقبال شهروندان از پیاده راه‌های سلامت‌محور شهری مطالعه موردی: پیاده راه سلامت شیراز

Abstract

کاهش فعالیت بدنی و عوارض ناشی از آن، ازجمله مسائلی است که در سال‌های اخیر متخصصان حوزه سلامت را به خود مشغول کرده است. یکی از جنبه‌های موردتوجه در این موضوع، بررسی راهکارهای ارتقاء فعالیت‌های سلامت‌محور در کمترین زمان و با حداقل هزینه ممکن، حین زندگی روزمره است. «پیاده راه‌های سلامت‌محور» مسیرهای جذاب شهری هستند که ضمن برقراری یک «اتصال فعال» میان مقاصد روزانه شهری، امکان فعالیت بدنی ورزش را به‌طور رایگان در فضاهای باز و عمومی برای مردم فراهم می‌آورند. توسعه این‌گونه فضاها، علاوه بر جنبه «کارکردی» و «زیست‌محیطی» آن، به ارتقاء سلامت عمومی ساکنان شهر، کمک قابل‌توجهی می‌کند.هدف از این مقاله، بررسی تأثیر مؤلفه‌های کیفیت محیطی بر استقبال مردم از پیاده راه‌های سلامت‌محور شهری است. این مقاله، به لحاظ هدف، کاربردی بوده، رویکرد آن، تحلیلی – تفسیری است و از راهبرد کمّی و ابزار «پرسشنامه» به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها و از آزمون «رگرسیون خطی» به‌منظور تحلیل آن‌ها استفاده نموده است. به این منظور ضمن انتخاب «پیاده راه سلامت شیراز» به‌عنوان نمونه موردی، پس از مرور ادبیات، شاخص‌های محیطی مؤثر بر ارتقاء کیفی پیاده راه‌های سلامت‌محور شهری استخراج گردیده و در چهار دسته؛ عملکردی، زیست‌محیطی، کالبدی- زیبا شناسانه و اجتماعی دسته‌بندی‌شده‌اند. سپس به کمک تدوین پرسشنامه‌ای در 21 گویه، تأثیر شاخص‌های محیطی موردنظر به‌عنوان متغیرهای مستقل بر استقبال از این دسته فضاها توسط 380 نفر از استفاده‌کنندگان از پیاده راه موردنظر، ارزیابی گردید.. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها به کمک آزمون رگرسیون خطی چندگانه، نشان می‌دهد «ایمنی»، «همه‌شمولی» و «کیفیت‌های بصری» بیشترین تأثیر را بر استقبال شهروندان از پیاده راه‌های سلامت‌محور شهری داراست.