روش تفسیری ابن جوزی و جایگاه تفسیر وی

Abstract

تفسیر ابن جوزی یا «زادالمسیر فی علم التفسیر»، یکی از تفاسیر، نقلی روایی و واعظانه قرن ششم هـ. ق. است. این تفسیر به گفته مؤلف آن، نه خیلی مختصر و نه خیلی گسترده از لحاظ حجم است. این مقاله بر آن است تا روش و جایگاه تفسیر ابن جوزی را بیان کند. تفسیر زاد المسیر ابن جوزى که خلاصه‏اى از تفسیر بزرگ وى به نام «المغنى فى تفسیر القرآن» مى‌باشد، شامل جمیع آیات قرآن است. سبک غالب بر این تفسیر، نقلى و روایى و برگرفته از روایات پیامبر و صحابه و تابعین مى‏باشد. وی در تفسیرش، با ارائه اطلاعات کلى درباره سوره، از قبیل نام، فضیلت، نزول و عدد آیات آن، مطلب را آغاز مى‏کند؛ سپس اسباب النزول، لغت و شواهد بر آن، معناى کلمه و اقوال مفسران در آن مورد را به خوبى نقل مى‏نماید و در ادامه به احکام مأخوذه از آیه، ناسخ و منسوخ و قرائات مى‏پردازد. تفسیر ابن جوزی در میان تفاسیر قرن ششم اهل سنت دارای جایگاهی مهم است.