بررسی ریزازدیادی درون شیشه‌ای برخی از رقم‌های امیدبخش ’به‘ (Cydonia oblonga Mill.)

Abstract

در بین درختان میوة دانه‌دار، درخت 'به‘ حساس‌ترین میزبان‌ بیماری آتشک بوده و گزینش رقم‌های متحمل آن اهمیت دارد. در این تحقیق برای تعیین شرایط بهینة افزایش، ریز نمونه‌های رقم‌های امیدبخش KVD4، NB2، PH2 به همراه پایة کوئینس C و رقم شاهد اصفهان (KVD3) در محیط‌های MS، QL و QL تغییریافته (mQL)، ارزیابی و بیشترین میزان رشد در کمترین زمان و بهترین پرآوری در mQL مشاهده شد. در بررسی تأثیر غلظت­های مختلف دو هورمون گیاهی سایتوکینین‌ 2iP و BAP در محیط پایة mQL، به ترتیب برتری محیط حاوی 5/0 و 1 میلی‌گرم بر لیتر 2iP و BAP با بهترین شمار و کیفیت ریز شاخه‌ها مشخص شد. ریشه‌زایی شاخساره‌ها در تیمار دراز‌مدت با غلظت‌های 1/0 میلی‌گرم بر لیتر IBA و تأثیر توأم IBA وBAP با غلظت‌های‌ 1 میلی‌گرم بر لیتر و تیمار کوتاه‌مدت با غلظت‌های 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر IBA، مشخص کرد که تیمار کوتاه‌مدت، ریشه‌زایی بهتری دارد. بیشترین درصد ریشه‌زایی، توسعة برگی، طول و کیفیت ریشه در غلظت 2 میلی‌گرم بر لیتر IBA در تیمار کوتاه‌مدت ایجاد شد. به‌طور‌کلی برای ریزازدیادی رقم‌ها و بقاء مطلوب ریز شاخه‌ها، محیط رشدی مشتمل بر نمک‌های پایة mQL غنی‌شده با 3 درصد ساکارز، 1 میلی‌گرم بر لیتر BAP، 1 میلی‌گرم بر لیتر 2iP، 5/0 درصد پکتین و 6/0 درصد آگار توصیه می‌شود.