کنترل بیولوژیک بیماری سوختگی نخود با جدایه های سه گونۀ Trichoderma

Abstract

سوختگی، ناشی از قارچ <em>Mycosphaerella rabiei</em>، مهم‌ترین بیماری نخود در ایران است. به‌منظور یافتن روشی برای کنترل بیولوژیک این بیماری، در آغاز اثر 36 جدایه از سه گونۀ <em>Trichoderma harzianum</em>، <em>T. virens</em> و <em>T. atroviride </em>روی یک جدایۀ پرآزار بیمارگر در فرآیند آزمون­های فراانگلی، کشت متقابل و تولید مواد فرّار پادزی، در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. آنگاه تأثیر جدایه­های برتر این گونه­ها روی شدت بیماری و رشد نخود در گلخانه آزمایش شد. نتایج نشان داد که تأثیر بازدارندگی از رشد پرگنة بیمارگر توسط بعضی جدایه­های <em>T. harzianum</em> تا 42/52 درصد در شرایط آزمایشگاهی بیشتر از دیگرگونه­ها است. جدایه­های این قارچدر شرایط گلخانه نیز توانایی بیشتری در کاهش شدت بیماری داشتند. همچنین بعضی جدایه‏های <em> T. harzianum</em>و <em>T. atroviride </em> توانایی حفظ رشد رویشی بوته­ها در حضور بیمارگر در حد شاهد سالم نشان دادند.توانایی جدایه­های این گونه­های <em>Trichoderma </em>در کنترل بیولوژیک بیماریدر شرایط گلخانهبرای نخستین بار گزارش می­شود.