تاثیر اسانس گیاه سیر، مانکوزب و متالاکسیل- مانکوزب روی سه گونه قارچ فیتوفتورا،عوامل بوته میری گیاهان

Abstract

در این تحقیق تأثیرات ضد قارچی اسانس گیاه سیر و دو قارچ‌کش متالاکسیل ـ مانکوزب و مانکوزب علیه سه گونة <em>Phytophthora capsici</em>، <em>P. drechsleri</em> و <em>P. melonis</em> عوامل بوته‌میری گیاهان فلفل، خیار و طالبی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه ارزیابی شد. تأثیر اسانس سیر و قارچ‌کش‌ها روی کاهش رشد پرگنة قارچ بیمارگر به روش اختلاط با محیط کشت محاسبه و میزان EC₅₀ اسانس سیر روی گونه‌های فیتوفتورا نیز اندازه‌گیری شد. <span style="text-decoration: underline;">شناسایی ترکیبات تشکیل‌دهندة اسانس سیر نیز با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی </span>با طیف‌سنجی جرمی (GC-MS) انجام شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که اسانس سیر خاصیت قارچ‌ایستایی و تأثیر چشمگیری روی کاهش رشد پرگنة گونه‌های فیتوفتورا دارد. بیشترین و کمترین میزان بازدارندگی رشد ناشی از اسانس سیر به‌ترتیب متعلق به <em>P. capsici</em> و <em>P. drechsleri</em> بود. نتایج گلخانه‌‌ای هم نشان داد که اسانس سیر به‌طور چشمگیری باعث کاهش شدت بیماری بوته‌میری (5/81-7/73 درصد) در مقایسه با شاهد شد، به‌طوری که، تأثیرات آن از لحاظ آماری بیشتر از قارچ‌کش مانکوزب (4/68ـ5/60 درصد) و کمتر از قارچ‌کش متالاکسیل ـ مانکوزب (1/92ـ2/84 درصد) روی کاهش بیماری بود. تعداد 25 ترکیب شیمیایی از اسانس سیر جداسازی و شناسایی شد که در بین آن‌ها Diallyl tetra sulfide (32/31 درصد)، Allyl disulfide (78/26 درصد)، Nitrosothymol (64/8 درصد)، 1H-1,2,4-Triazole, 3-thiol-5-methyl (40/8 درصد) وAllylsulphide (15/6 درصد) به‌ترتیب بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که اسانس سیر توانایی لازم برای کنترل بیماری بوته‌میری گیاهان را به‌عنوان قارچ‌کش در تولید محصولات ارگانیک دارد و نیاز است که تحقیقات بیشتری دربارة آن انجام شود.