بهنیه‌سازی ‌‌فرمولاسیون پودر وتابل برای دو سویه بومی باکتری Bacillus thuringiensis

Abstract

هدف این تحقیق، بهینه‌سازی فرمولاسیون پودر وتابل دو سویة بومی KH4و YD5باکتری <em>Bacillus thuringiensis</em> برای افزایش کارایی و ماندگاری آن به منظور کنترل آفات پروانه‌ای و سخت‌بال‌پوش بود. دو سویة مذکور در محیط کشت اقتصادی و شرایط بهینه‌شده در فرمانتور غیرپیوسته با غلظت حدود 10⁹×6 اسپور (CFU/mg) تولید شدند. فرمولاسیون مورد استفاده حاوی 25 درصد اسپور و کریستال هرکدام از سویه‌ها و 75 درصد مواد افزودنی با درصد‌های مختلف شامل مواد پرکننده و حجم‌دهنده، سورفاکتنت‌ها، مواد پایدار‌کننده، ضد UV، مواد پخش‌کننده و رطوبت‌دهنده، مواد جذب‌کننده و ترکیبات ضد‌میکروبی در قالب پنج تیمار آماری مختلف استفاده شد. تیمارهای حاوی پودر شیر (4 درصد)، پرلیت (6 درصد)، ایروزیل (2 درصد)، سدیم لوریل سولفات (8 درصد)، آلکیل نفتالین (20 درصد)، نشاسته (10 درصد)، ژلاتین (9 درصد)، شکر (10 درصد)، سوربات پتاسیم (1 درصد)، کازئین (1 درصد)، گلوتن (2 درصد)، پتاسیم دی اکساید (3 درصد) و مونو سدیم گلوتامیت (2/0 درصد) با میزان 73 و 71 درصد سوسپانسیون‌شوندگی و مدت زمان جذب رطوبت به میزان 25 و 24 ثانیه برای دو سویةYD5 و KH4 انتخاب شد. فرمولاسیون مذکور برای سویة YD5 و KH4 به‌ترتیب دارای محتوای رطوبتی 6 و 7 درصد، اسیدیته 1/6 و 2/6 و دارای بیش از 12 ماه ماندگاری بود. آزمایش‌های زیست‌سنجی نشان داد که LC₅₀فرمولاسیون منتخب سویه‌های YD5 و KH4 بر لاروهای سن یک کرم غوزة پنبه و سوسک برگخوار نارون به‌ترتیب 550 و 510 نانوگرم بر سانتی‌متر مربع برگ است.