اثر تنش خشکی و ‌اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز

Abstract

<strong>به­منظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ­های لوبیا قرمز در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا (همدان)، در سال زراعی 1388 انجام گرفت. در کرت اصلی، سطوح تنش خشکی (تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی و بدون تنش) و ژنوتیپ (رقم 'اختر‘، لاین ‘D81083' و لاین ‘KS31169') به‌صورت فاکتوریل قرار گرفت و محلول­پاشی با اسید سالیسیلیک (غلظت­های صفر، 5/0 و 1 میلی­مولار) در کرت­های فرعی در­نظر گرفته شد. تیمارهای مورد بررسی اثر معناداری بر تعداد، ارتفاع، ساقۀ فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت لوبیا قرمز داشت. اعمال تنش رویشی و زایشی سبب کاهش معنادار عملکرد دانه شد. مصرف اسید سالیسیلیک موجب بهبود رشد و عملکرد لوبیا شد، به‌طوری که در لاین ‘D81083' محلول­پاشی سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 2/17 درصد در تنش رویشی و 8/16 درصد در تنش زایشی شد. چنین روندی در عملکرد بیولوژیکی هم مشاهده شد. به­طور کلی، در بین سه واریته لاین ‘D81083' و رقم 'اختر‘ عملکرد دانه و شاخص برداشت بیشتری نسبت به لاین ‘KS31169' در تیمارهای مختلف تنش خشکی داشتند. محلو­ل­پاشی اسید سالیسیلیک افزون‌بر بهبود رشد و عملکرد در شرایط بدون تنش، به‌منظور تعدیل تنش خشکی به­خصوص در مراحل رویشی رشد گیاه توصیه می‌شود.</strong>