نیازمندی به تأمل و استدلال در دو مرحلۀ تصور و اثبات خدای متعال

Abstract

اثبات یا تصدیق به وجود یک شیء، بسان هر عمل اختیاری، از تصور آن آغاز می‌شود . تصور عبارت است از حاضر کردن در ذهن آنچه را که حقیقت یک شیء را تشکیل می‌دهد. به‌منظور تصدیق وجود خدا ابتدا باید حقیقت این مفهوم را در ذهن حاضر کرد و آنگاه به تصدیق او مبادرت ورزید. در میان مفاهیم برخی بدیهی‌ هستند (مانند مفهوم وجود) ولی برخی مفاهیم نظری و نیازمند به تأمل و دقت. مفهوم خدا یا مبدأ هستی از آن دسته مفاهیمی است که در مرحلۀ تصور به فکر و دقت نیاز دارد و مفهومی بدیهی نیست. خداشناسی در مرحلۀ تصدیق یا اثبات وجود خارجی نیز به فکر و استدلال نیازمند است و بدیهی‌انگاری در این مبحث اشتباه است و از عدم غور کافی در مباحث مبدأ‌شناسی ناشی می‌شود.