فلسفه علم کلام در اندیشه استاد مطهری

Abstract

فلسفه علم کلام، نگاه بیرونی به علمی است که به مبادی تصوری و تصدیقی مانند تعریف، موضوع، زمینه‌های پیدایش، رویکردها، ادوار و مراحل تاریخی و دیگر معیارهای کلی می‌پردازد. از نظر استاد مطهری هویت معرفتی علم کلام، به‌منزله دانشی کاملا اسلامی، تبیین استدلال و دفاع از شبهه‌های دینی است. در این پژوهش اثبات خواهد شد که در تعریف استاد مطهری مهم‌ترین وجه اثباتی خاصیت تبیینی علم کلام بر مبنای تعریف‌های ارائه شده ازسوی دیگر اندیشمندان اسلامی است. ایشان برخلاف بسیاری از متکلمان متقدم و معاصر، برای علم کلام موضوع واحدی قائل نیست، بلکه موضوع آن را عقاید اسلامی و اصول دین می‌داند که غرض و هدف مشترک، وجه جامع آنهاست. از دیگر نگرش‌های ایشان در فلسفه علم کلام، دوسویه بودن مراودات فلسفه و کلام است؛ چراکه از یک‌سو کلام، فلسفه را وادار به پذیرش مسائل جدیدی نمود و از سوی دیگر، فلسفه موجب گسترش درخور توجه دایره علم کلام شد....