بررسی تأثیر آزادی‌های سیاسی، اقتصادی، و شخصی در توسعة انسانی (رویکرد بین کشوری)

Abstract

در این مقاله با استفاده از شاخص‌های آزادی اقتصادی شامل حاکمیت قانون، دولت محدود، اثربخشی تنظیم مقررات، آزادی بازار، و آزادی سیاسی شامل آزادی‌های مدنی، حقوق سیاسی، و آزادی مطبوعات متغیرهای کیفیت حکم‌رانی و آزادی شخصی و تأثیر آن در شاخص توسعة انسانی در 147 کشور جهان و برای دورة زمانی ‌‌2008- 2015 نظریة «توسعه به‌مثابة آزادی» آمارتیا سن با تأکید بر آزادی سیاسی و شخصی و با استفاده از ره‌یافت داده‌های تابلویی مورد‌آزمون قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تمامی ‌آزادی‌‌ها برای رسیدن به توسعه اهمیت دارد و می‌بایست به همة ‌‌آن‌ها توجه کافی شود. با‌این‌حال، اثربخشی تنظیم مقررات و شاخص آزادی شخصی بیش‌ترین اثرگذاری را در شاخص توسعة انسانی نشان می‌دهد. بررسی شاخص‌های آزادی اقتصادی نشان می‌دهد که افزایش قانون‌‌مندی در بین جامعه و دولت، بهبود تنظیم مقررات، بهبود آزادی بازار، و کاهش دخالت دولت در اقتصاد به بهبود توسعة انسانی می‌انجامد. بررسی شاخص‌های آزادی سیاسی نیز نشان می‌دهد که هر دو شاخص آزادی‌های مدنی و حقوق سیاسی اثر مثبت و شاخص آزادی مطبوعات اثر منفی در شاخص توسعة انسانی داشته است. نتایج هم‌چنین نشان داد که شاخص‌‌های کیفیت حکم‌رانی و آزادی شخصی اثر مثبتی در شاخص توسعة انسانی دارد.