تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد

Abstract

به رغم آنکه واژ ة تعه د به دلیل کثرت استعمال در گفتمان رایج حقوقی ازحیث دلالت بر معنی ، ساده می نماید و شاید در نگاه نخست از مفاهیم بدیهی در فرهنگ حقوقی تجلی می کند ، ولی با اندکی تأمل در گسترة مفه وم و قلمرو شمول و موارد متفاوت قابل اندراج در موضوع آن، ملاحظه م ی شود که تعهد چنان مقوله ای است که به جهت تواطی یا تشکیک مستتر در کلیت آن، نه تنها به راحتی در قالب تعریف ی جامع الاطراف نمی گنجد، بل بی جهت نیست که بخ شهای وسیعی از موضوعات مورد مطالعه در عرصه های مختلف حقوقی از سوی مؤلفان اندیشمند و استادان صاحب نظر حقوق، مصرو ف تحلیل و تبیین ابعاد مختلف آن می شود و با وجود قدمت زمانی طرح مباحث مربوط به حقوق تعهدات و کثرت و تنوع تألیفات در این زمینه ، هنوز دروس حقوق تعهدات از سنگین ترین و باب طرح پرسش های علمی و میدان عرضه نظریه های متعارض از مفتوح ترین ابواب و آبادترین میادین علمی و پژوهشی عرصه مباحث حقوقی به شمار می رود. در این مقاله، نه فقط با نگاه پژوهشی صرف ، بلکه با هدف تعمیق پایه های آموزشی حقوق تعهدات، هر چند به اختصار به تبیین همه جانبه نهاد تعهد همت گماشته و تلاش شده است تا ضمن عنایت به تعاریف لغوی و اصطلاحی و مفاهیم خاص و عام آن و تحلیل رابط ة میان عقد و تعهد، مبانی حقوقی این نهاد و نظریه های مطروحه در این زمینه موردارزیابی گ یرد و ارکان و عناصر تشکیل دهندة آن احصاء و مورد شمارش واقع شود . در نهایت نیز پس از بیان اقسام پرشمار و تشریح جهات تقسیم آن، منابع ایجاد تعهد توضیح داده خواهد شد