اجتماعات محصور دروازه دار: مسائل و راهکارها، نمونه موردی: اجتماع محصور دریاکنار

Abstract

اجتماعات محصور را می توان فضاهای سکونتی دانست که حصارها و درواز ههایی، دسترسی غیرساکنان به آن ها را محدود میکند. این اجتماعات اگر چه با هدف دستیابی به امنیت، ایمنی، حریم خصوصی، تشخص و سبک خاص زندگی به وجود می آیند، اما در دیدی جامع نگرتر معلول جهانی شدن شیوه زندگی، مشکلات اجتماعی، جرم و بی نظمی عمومی هستند. از دهه 1970 تاکنون، دنیا شاهد شکل گیری هر چه گسترده تر اجتماعات محصور در کشورهای کمتر و بیشتر توسعه یافته است. در ایران نیز این اجتماعات از دهه 1340 و در ناحیه ساحلی دریای مازندران به علت گرایش ساکنین مرفه تهران بهسکونت موقت در نواحی خوش آب و هوای شمال کشور به وجود آمدند و به سرعت ازدیاد یافتند. محصور بودن این اجتماع، نوعی جدایی فضایی میان ساکنین این اجتماعات و ساکنین اطراف پدید آورده است. علاوه بر این محصور شدن، تغییراتی را در زمینه قیمت زمین و سوداگری املاک پدید آورده و همچنین منجر به ایجاد و ساخت اجتماعات محصور بسیاری در اطراف این اجتماع محصور شده است. از اینرو، محیط برنامه ریزی شامل محیط درونی این اجتماعات و محیط بیرونی آن ها بوده است. بررسی این محیط دوگانه، فن و روشی را م یطلبد که جامع بوده و قابلیت تحلیل محیط درونی و بیرونی را به طور همزمان دارا باشد. از این رو در این مقاله از مدل بهبودیافته سوات برای بررسی استفاده شده است. از مهم ترین راهبردهای این مقاله می توان به بازنگری در ضوابط و مقررات مرتبط با محصور شدن به عنوان یکی از اشکال توسعه سکونتگاه ها، حذف عاملین متعدد تصمیم گیری و ایجاد یک نهاد متمرکز در امور اجتماعات محصور، استفاده از پتانسیل های فضایی موجود برای برقراری ارتباط میان ساکنان درونی و پیرامونی و توقف توسعه قار چگونه و خارج از کنترل اجتماعات محصور با جهت دهی به تمایلات سرمایه گذاری در محدوده اشاره کرد.