اثر تغییراقلیم بر روند تغییرات تبخیر- تعرق گیاه مرجع در منطقه غرب ایران
(ندگان)پدیدآور
فروغی, معصومهدین پژوه, یعقوبجهانبخش اصل, سعیدنوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
تغییراقلیم یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی در جهان میباشد.تغییراقلیم، اثرات شدیدی بر کشاورزی، سیستمهای هیدرولوژیکی، اکوسیستم و سایر سیستمهای مرتبط با آن دارد. تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0)، یکی از عناصر مهم چرخهی هیدرولوژیکی است که تحت تاثیر تغییراقلیم میباشد. در مطالعه حاضر، روند تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ET0) در مقیاسهای زمانی ماهانه و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. ET0 با استفاده مدل فائو- پنمن- مانتیث (FAO-PM-56)، در 18 ایستگاه هواشناسی واقع در غرب ایران، برآورد گردید. در مطالعه حاضر، روند تبخیر- تعرق پتانسیل گیاه مرجع (ET0) در مقیاسهای ماهانه و سالانه در 18 ایستگاه منطقه غرب ایران بررسی گردید. همه ایستگاهها بیش از 20 سال داده منتهی به 2015 داشتند. از دادههای میانگین دمای حداکثر و حداقل، ساعات آفتابی، سرعت باد، رطوبت نسبی حداکثر و حداقل استفاده شد.  ET0  از مدل فائو- پنمن- مانتیث، و روند آناز روش من- کندال تحلیل شد. شیب خط روند از تخمینگر سن، بدست آمد. نتایج نشان داد که، گرچه هم روند افزایشی معنیدار و هم روند کاهشی در ET0سالانه و ماهانه ایستگاهها وجود داشت، با این حال، درصد زیادی از سریهای زمانی ET0روند رو به بالا داشتهاند. در مقیاس ماهانه، تعداد سریهای با روند افزایشی نسبت به کاهشی، در بسیاری از ماههای گرم سال بیشتر بود. در مقیاسهای ماهانه و سالانه بهترتیب 24/78 و 77/77 درصد سریها، روند افزایشی (69/47 درصد برای ماهانه و 55/55 برای سالانه معنیدار،  (Pداشتند. قویترین روند مثبت و منفی برای  ET0سالانه، به ترتیب در کرمانشاه (79/5=Z) و خدابنده (78/1-=Z) مشاهده شد. در مقیاس ماهانه، قویترین روند مثبت و منفی برای  ET0 هر دو در ماه اوت به ترتیب برای کرمانشاه با 43/5=Z و خدابنده با 47/3-=Z مشاهده گردید.
کلید واژگان
تبخیر- تعرق گیاه مرجعتخمینگر سن
تغییراقلیم
پنمن مانتیث
من- کندال
شماره نشریه
37تاریخ نشر
2020-01-211398-11-01
ناشر
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسیسازمان پدید آورنده
دانشجوی دکترای آب و هواشناسی، دانشکدهی برنامهریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریزگروه مهندسی اب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
استاد دانشگاه تبریز




