کنترل شیمیایی علف‌های هرز شالیزار در شرایط آبیاری تناوبی

Abstract

کمبود منابع آب، پایداری نظام­های کشت برنج غرقابی دائم را تهدید می­کند. به­منظور بررسی تأثیر طول دوره غرقاب بر کارایی علف‌کش­ها در کنترل علف‌های هرز شالیزار و خسارت علف‌های هرز بر عملکرد برنج، آزمایشی در سال 1394 به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات برنج کشور-رشت انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل ارقام برنج (هاشمی و گیلانه) و طول دوره غرقاب اولیه (غرقاب به ­مدت 2، 4، 6 ، 8 و 12 هفته اول پس از نشاکاری غرقاب و سپس آبیاری تناوبی) بود. بر اساس عرف منطقه، 12 هفته غرقاب، معادل غرقاب دائم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که از لحاظ درصد کارایی علف‌کش­ها اختلاف معنی­داری در بین ارقام هاشمی (9/87 درصد) و گیلانه (6/85 درصد) وجود نداشت. با کاهش طول دوره غرقاب اولیه از 12 هفته به 6 هفته، کاهش معنی­داری در کارایی علف­کش مشاهده نشد، اما با کاهش بیش­تر مدت زمان غرقاب اولیه به چهار و دو هفته، کارایی علف­کش­ها به‌طور معنی­داری کاهش یافت. حداکثر عملکرد شلتوک (2/3989 کیلوگرم در هکتار) در تیمار غرقاب دائم+ مصرف علف­کش مشاهده شد و با کاهش طول مدت زمان غرقاب به شش هفته، عملکرد شلتوک برنج به­میزان 10 درصد کاهش یافت که البته از لحاظ آماری معنی­دار نبود. کاهش بیش­تر طول دوره غرقاب به چهار و دو هفته، منجر به کاهش معنی­دار عملکرد شلتوک به ­ترتیب به­ میزان 16 و 31 درصد شد. در مجموع، نتایج این آزمایش نشان داد که تحت شرایط کم­آبی، اعمال حداقل شش هفته غرقاب اولیه جهت دستیابی به کارایی مطلوب علف­کش­ها (بیش­تر از 90 درصد)، بدون کاهش معنی­دار در عملکرد شلتوک نسبت به تیمار غرقاب دائم ضروری است.