نگاه طبیعی به عرفان نقد و بررسی کتاب عرفان و فلسفه

Abstract

هدف این مقاله¹ معرفی و نقد و بررسی اجمالی <em>عرفان و فلسفه</em> اثر والتر ترنس استیس است. او در این کتاب پس از اشاره به هدف، شیوه، پیشینه، و روش کار خود درصدد پی‌افکندن طرحی نو است. استیس، بر اساس یک برنامة پژوهشی مشخص، نخست به مفروضات و تعریف اصطلاحات لازم می‌پردازد تا زمینه برای نقطة ثقل کتاب، یعنی ویژگی‌ها و وجوه مشترک تجربه‌های عرفانی آفاقی و انفسی، فراهم گردد؛ سپس با طرح دلایل عینیتِ احوال عرفانی در خصوص ذهنی و عینی‌ بودن تجربة عرفانی به سه نظریه می‌رسد تا در فصل چهارم به بررسی دلایل توجیه وحدت وجود بپردازد. سه فصل بعدی کتاب دربارۀ مسائل مرتبط با عرفان است، و نویسنده از زاویة دید خود آن‌ها را تحلیل کرده و دست به نظریه‌پردازی زده است. این سه فصل عبارت‌اند از نسبت عرفان و منطق، نسبت عرفان و زبان و نسبت عرفان با بقای نفس. فصل آخر کتاب را نیز می‌توان جمع‌بندی مباحث به‌حساب آورد. <br />بدین ترتیب، در این مقاله، پس از معرفی کلی اثر و مروری بر سرفصل‌های اصلی، طی دو فصل به تحلیل ابعاد شکلی ‌ـ ‌صوری و ابعاد محتوایی ‌ـ ‌علمی آن می‌پردازیم و در هر فصل از امتیازات و کاستی‌های مورد نظر بحث خواهیم کرد.