الگوی جانشین‌پروری مدیران با تأکید بر استعدادیابی و شایستگی

Abstract

زمینه و هدف: جانشین‌پروری به‌عنوان یک ساز و کار ارزشمند در پیشرفت و بهبود سازمان‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار است. پرورش مدیران را به‌صورتی برنامه‌ریزی می‌کند که توانایی و شایستگی مدیران هم‌راستا با تحولات و تغییرات محیطی و هم‌چنین پیشرفت سازمان باشد. هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی جانشین‌پروری فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است. روش‌شناسی: بخش کیفی این پژوهش را خبرگان علمی و اجرایی ستاد ناجا که در حوزه مدیریت منابع انسانی صاحب‌نظر و دارای تحصیلات دانشگاهی بوده تشکیل می‌دهند. در بخش کمی جامعه آماری این پژوهش کلیه فرماندهان و مدیران عالی ستاد ناجا، انتخاب و به‌صورت تمام‌شماری پرسش‌نامه بین آنان توزیع شد. از نظر پایایی نیز با استفاده از آلفای کرونباخ پایایی پرسش‌نامه مزبور 96/0 بوده که از پایایی بالای برخوردار است. یافته‌ها: یافته‌های به‌دست‌آمده پس از مصاحبه با خبرگان و اساتید دانشگاهی نشان‌دهنده این بود که الگوی جانشین‌پروری فرماندهان و مدیران ناجا شامل 5گام (آماده‌سازی و برنامه‌ریزی اولیه، تعیین خط‌مشی، استعدادیابی و شرایط احراز شغل، توسعه و آموزش جانشینان احتمالی و ارزیابی برنامه) و 19 مؤلفه بوده است. نتایج: بنابراین با توجه به نتایج به‌دست آمده از پژوهش تعداد 19 مؤلفه با توجه به نظرات خبرگان از مدل‌های جانشین‌پروری که دارای بیشترین امتیاز بوده‌اند استخراج شده است که در این خصوص 15 مؤلفه ابتدا بر اساس مبانی نظری پژوهش و برگرفته از مدل‌های مختلف جانشین‌پروری است و چهار مؤلفه روحیه نظامی‌گری، تعهد به نظام، منزلت اجتماعی و صلاحیت‌های دینی و اعتقادی که نظرات خبرگان ناجا بوده را شناسایی و در ارائه الگوی مورد نظر مورد توجه قرار گرفته است.