اثرات امنیتی اقامتگاه‌های گردشگری غیررسمی در شهر همدان: پژوهشی در چارچوب روش‌شناسی کیو

Abstract

زمینه و هدف: تجربه جهانی طی چند دهه گذشته نشان می‌دهد که توسعه گردشگری در فضاهای جغرافیایی و از جمله نواحی شهری، همواره به شکل‌ها و درجه‌های مختلف، پیامدهای مثبت و منفی گوناگونی در ابعاد امنیتی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و محیطی به همراه داشته است. پژوهش حاضر بر شناخت و تحلیل اثرات منفی امنیتی ناشی از فعالیت اقامتگاه‌های گردشگری غیر رسمی در شهر همدان تمرکز دارد. روش: بنیان روش‌شناسی پژوهش حاضر مبتنی بر روششناسی کیو به‌عنوان یک روش ترکیبی یا آمیخته است. روش‌ کیو یک بسته روش‌شناسی کامل است که به ترتیب مراحل مطالعه کیفی و مطالعه کمّی را در بر می‌گیرد. همچنین تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع پژوهش‌های کاربردی به شمار می‌آید. 64 نفر از میان اهالی فضای گفتمان به روش نمونه‌گیری هدفمند برای مشارکت در پژوهش انتخاب شدند. یافته‌ها: براساس یافته‌های مطالعه‌ فضای گفتمان، در مرحله کیفی اثرات منفی فعالیت اقامتگاه‌های غیر رسمی شامل 16 گزاره‌ شناسایی شد. در مرحله کمّی برای کشف الگوهای ذهنی موجود درباره اثرات منفی امنیتی از روش‌های تحلیل خوشه‌ای و تحلیل تشخیص استفاده شد و بر این اساس، 5 الگوی ذهنی متمایز شناسایی شد. نتیجه‌گیری: به طور خلاصه دیدگاه نخست، سرپوش گذاشتن بر جرم و ناهنجارهای اجتماعی؛ دیدگاه دوم، قانون‌گریزی و تخریب وجهه یا تصویر مقصد گردشگری؛ دیدگاه سوم، تضعیف امنیت جوامع میهمان و میزبان، دیدگاه چهارم، تهدید امنیت اقتصادی مقصد گردشگری، و دیدگاه پنجم، تضعیف کنترل اجتماعی و کنترل انتظامی را مورد تأکید قرار می‌دهد.