بررسی مقایسه‌ای راهبرد جمهوری اسلامی ایران و عراق در دوران جنگ از دیدگاه فرماندهان دوران دفاع مقدس

Abstract

با وجود گذشت نزدیک به سه دهه از جنگ ایران و عراق مطالعه و تحقیق در مورد ابعاد و زوایای گوناگون آن، برای مراکز تحقیقات راهبردی و نظامی ایران و جهان، یک وظیفه و ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. گرچه تجارب جنگ خلیج فارس(تهاجم عراق به کویت و به دنبال آن حمله آمریکا و متحدین به عراق) این عقیده را به‌وجود آورد که ماهیت جنگ‌ها وارد مرحله نوینی شده و جنگ‌های پیشین نمی‌توانند دارنده درس‌ها و نکات آموزشی قابل توجهی باشند، اما به دلیل عدم برخورداری کشورهای مختلف و خصوصأ دولت‌های موجود خاورمیانه از تکنولوژی نظامی پیشرفته و به‌کارگرفته شده در جنگ‌های اخیر، به نظر می‌رسد که جنگ ایران و عراق با توجه به ویژگی‌های خاص خود که در آن دوران بی‌نظیر بود، برای مراکز دانشگاهی و صاحب‌نظران نظامی ایران و منطقه حاوی درس‌ها و تجارب با ارزشی است و مطالعه و بررسی در مورد آن را ضرورت می‌بخشد. بر اساس اهمیتی که این جنگ خصوصأ راهبرد‌های به کار رفته در آن دارد تحقیق حاضر با روش تحلیلی- توصیفی با رویکرد مقایسه‌ای و با استفاده از ابزارهای اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه) با استفاده از نظرات 50 نفر از اساتید، خبرگان و فرماندهان جنگ، راهبردهای به‌کار گرفته شده توسط جمهوری اسلامی ایران و عراق در رویارویی باهمدیگر را در سه سطح ملی، نظامی و عملیاتی را مورد تحلیل قرار داده است.