سخن سردبیر

Abstract

محیط امنیت بین‌الملل بیش از هر زمان دیگری، دستخوش تغییر و تحولات است. پیچیدگی و آشوبناکی این محیط تأثیر به‌سزایی در سیاست دفاعی و ساز و کار تأمین منافع کشورها دارد. با نگاهی گذرا به روند شتابنده‌ی این تغییر و تحولات در می‌یابیم که آینده محیط امنیت بین‌الملل، به احتمال زیاد با سیالیت شگفت‌آوری، تداوم این روند خواهد بود. با این‌حال، مطالعه‌ی آینده بیش از آنی که معطوف به بررسی سیر تکامل روندها باشد، متوجه اتفاقات و یا به‌عبارت دقیق‌تر، شگفتی‌سازهایی است که پارادایم‌ها و روندها را از مدار خود خارج ساخته و مبنای ظهور ساختارهای جدیدی در محیط امنیت بین‌الملل می‌شود. در پژوهش‌های مربوط به رصد چنین رخدادهایی، آن‌چه فراتر از نگاه به معادلات خطی و روابط علت و معلولی مستقیم مطرح است، دریافت مناسب نسبت به نشانه‌های ضعیف است. به‌عبارت دیگر، نشانه‌شناسی در باب علایم ضعیفی که می‌تواند موجب بهت و شگفتی در آینده گردد از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. حال که به حول و قوه الهی در دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران شاهد برگزاری دوره‌ی دکتری آینده‌پژوهی هستیم. امید می‌رود که عرصه‌ی دفاع و امنیت بیش از پیش از این قابلیت و سرمایه بهره‌مند گشته، برای تصویرسازی، سناریوپردازی، مدل‌سازی و شبیه‌سازی سال‌های پر امید پیش‌رو، از این امکان استفاده‌ی لازم را ببرد. در این میان، آن‌چه مبنای تأکید است، تعامل مؤثر میان نهادهای انقلاب با دانشگاهاست. ساز و کارهای این تعامل مؤثر که مورد حمایت دولت نیز می‌باشد، خود مقوله‌ای است مستلزم مطالعه و بازاندیشی مستمر. بی‌تردید پیوند دانشگاه با نهادهای اجرایی در کنار سایر برکات بی‌بدیلش، امکان «گفتمان‌سازی» و دریافت مشترک میان فضای نظری و اجرایی را فراهم آورده و به نوبه‌ی خود سهولت حرکت و توانمندسازی مفاهیم را موجب می‌شود. محققان و پژوهشگران حوزه‌ی مطالعات دفاع و امنیت ملی در طیف روش‌شناسی مطالعاتی خود، ضمن بررسی موشکافانه‌ی واقعیت‎‌های موجود باید نگاه و تصویر امیدوارانه و آرمان‌گرایانه‌ی خود را در افق چشم‌اندازهای متصور خلق و برای ایجاد افق‌های زمانی معین که در امتداد وعده‌های الهی است، تلاش نمایند؛ که انشاءالله آینده از آن ماست.