مسابقه‎ی تسلیحاتی، ثبات راهبردی و نظم منطقه‎ای خاورمیانه

Abstract

اصولاً مسابقه‎ی تسلیحاتی سابقه‎ای به اندازه تاریخ بشریت دارد و یکی از مهم‎ترین پدیده‎های تأثیرگذار بر الگوی روابط بین واحدهای تشکیل‎دهنده سیستم بین‎الملل محسوب می‎شود و به این دلیل امروزه نیزاز جمله یکی از مهم‎ترین موضوعات نظری و عملی در مطالعات بین‎المللی و منطقه‎ای به‎شمار می‎آید. در این راستا، نظم‎های منطقه‎ای به طور عام و نظم منطقه‎ای خاورمیانه به طور خاص ، با چنین موضوعی روبرو می‎باشد لذا مقاله به دنبال بررسی این پرسش اساسی است که در منطقه‏ی خاورمیانه چه متغیرهای سبب شکل‎گیری مسابقه‎ی تسلیحاتی شده است و در این منطقه، رابطه‎ی بین دو متغیر مسابقه‎ی تسلیحاتی و ثبات راهبردی چگونه تعریف می‎شود؟ در این مقاله باور بر این است که ناکارآمدی محیط راهبردی خاورمیانه علت اصلی مسابقه‎ی تسلیحاتی محسوب می‎شود و ثبات راهبردی پیش‎شرط رژیم کنترل تسلیحات در این منطقه می‎باشد. به دلیل عدم وجود ثبات راهبردی در منطقه‏ی خاورمیانه ضمن عدم شکل‎گیری رژیم امنیتی جامع رسمی مسابقه‎ی تسلیحاتی به‎عنوان یک واقعیت در این نظم منطقه‎ای محسوب می‎شود. برای بررسی این موضوع مقاله از روش مطالعه‎ی موردی با تقدم نظریه‏ی بهره‎ می‎برد. ابتدا مدل نظری طراحی شده و بر اساس آن مسابقه‎ی تسلیحاتی در منطقه‏ی خاورمیانه مورد واکاوی قرار می‎گیرد.