ارائه چارچوبی برای مفهوم‌سازی رزم اطلاعاتی

Abstract

قابلیت‌های روز افزون فناوری اطلاعات موجب گردیده تا حوزه‏ی دفاعی به‏عنوان یکی از حوزه‌های حساس و مهم، پیوسته به دنبال توسعه و به‌کارگیری قابلیت‌های بروز فناوری اطلاعات باشد. این امر موجب شده تا گاهی حوزه‏ی دفاعی مبدع بروزترین فناوری‌های اطلاعاتی باشد، از طرفی، محققین به‏منظور بسترسازی توسعه‏ی کاربردهای فناوری اطلاعات در حوزه‏ی دفاعی به مفهوم‌سازی کاربردهای مربوطه پرداخته‏اند. از این رو، حضور و ظهور فناوری اطلاعات در حوزه‏ی دفاعی موجب شکل‏گیری مفاهیمی نظیر رزم سایبری[1]، رزم مبتنی بر شبکه[2] و رزم الکترونیک[3] شده است. بر اساس ادبیات، اکثر این اصطلاحات در حوزه‏ی رزم اطلاعاتی[4] قرار می‌گیرند. با این‏حال، از لحاظ نظری چگونگی ارتباط بین مفاهیم گوناگون و چگونگی پوشش دان آنها توسط رزم اطلاعاتی به‏خوبی تبیین نشده است. از این رو، پژوهش حاضر به‏واسطه‏ی مطالعه و تحلیل مدل‏ها و مفاهیم موجود در حوزه‏ی رزم اطلاعاتی و مقایسه و مطالعه‏ی تطبیقی آنها به تبیین چارچوبی چند بُعدی برای مفهوم‌سازی رزم اطلاعاتی پرداخته است. این چارچوب تمامی اصطلاحات موجود در حوزه‏ی رزم اطلاعاتی را پوشش داده و به تبیین و تحلیل ابعاد گوناگون و زیربنایی رزم اطلاعات می‌پردازد. این چارچوب، می‌تواند به‏عنوان مبنایی برای نقد پژوهش‌های حوزه‏ی رزم اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفته و به آشفتگی مفاهیم حوزه‏ی رزم اطلاعاتی نظم بخشد که این نظم به نوبه‏ی خود منجر به شکل‏گیری تفکر ساختاریافته در حوزه‏ی رزم اطلاعاتی و پیشرفت آن در ابعاد گوناگون زیربنایی می‌گردد.