نقش و جایگاه مشایخ طریقت در تحولات اجتماعی تاریخ معاصر کردستان

Abstract

سلسله‌‌های صوفیانه بعد از تأسیس در کردستان، بخش درخور توجهی از فضای اجتماعی جامعه را تحت تأثیر قرار دادند. تحقیق حاضر با شیوة پژوهش کتاب‌خانه‌‌ای و روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد بررسی چرایی و چگونگی جایگاه و نفوذ طریقت‌‌های تصوف بر جوامع کردنشین، یعنی مسئله محوری این پژوهش، است. بزرگان این طریقت‌‌ها در کردستان به واسطة حمایت مردم از آن‌ها و هم‌چنین با حذف حکومت‌های محلی در راستای افزایش نفوذ و اعتبار سیاسی و اجتماعی خود در عرصه‌‌های گوناگون اقدامات بسیاری انجام دادند. نتیجة این پژوهش نشان می‌‌دهد این مشایخ با حکام و فرمان‌روایان رابطة دوسویه داشتند و پیوسته به دلیل منافع خود در پی جلب رضایت طرف دیگر بودند و این ارتباط نفوذ سیاسی، اجتماعی، و برخورداری اقتصادی را برای آنان به همراه داشت، به طوری که روزبه‌روز بر تعداد مریدانشان افزوده می‌شد و در نتیجه زمینة‌ نفوذ بیش‌تر را برای شیوخ در صحنة اجتماع فراهم می‌‌کرد.