تاثیر جهت جغرافیایی تاج درخت روی فلاونوئیدهای نارنجین و هسپریدین در میوههای نابالغ چهار گونه از مرکبات

Abstract

نارنجین و هسپریدین از مواد ثانویه فلاونوئیدی موجود در میوه مرکبات هستند که در صنایع دارویی اهمیت فراوانی دارند. به منظور بررسی این ترکیبات در چهار گونه مرکبات پژوهشی در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه کاملاً‌ تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش از میوه‌های چهار گونه مرکبات شامل، نارنگی محلی،پرتقال محلی، نارنج و لیمو ترش مازندران در چهار جهت جغرافیایی تاج درختان (شمال، جنوب، مشرق و مغرب) در مراحل اولیه رشد میوه به ‌منظور اندازه‌گیری کمی و کیفی فلاونوئید‌های نارنجین و هسپریدین استفاده شد. متغیر‌های اندازه‌گیری شده شامل وزن میوه، قطر میوه، ضخامت پوست میوه، ماده خشک میوه، میزان عصاره کل و مقدار نارنجین و هسپریدین موجود در عصاره کل بود. نتایج نشان داد که وزن، قطر و ضخامت پوست میوه، مقادیر ماده خشک میوه، میزان عصاره کل میوه و همچنین مقدار نارنجین و هسپریدین موجود در عصاره کل، در ارقام و جهات جقرافیایی متفاوت اختلاف معنی دار داشته است، به‌طوری‌که بیشترین درصد ماده خشک (9/58) در جهت جنوبی و بیشترین عصاره کل (8/2گرم در صد گرم ماده خشک) در جهت غرب در میوه‌ها تولید شده است. بیشترین میزان نارنجین (8/8 درصد) در گونه لیموترش درجهت شمالی تولید گردید. همچنین بیشترین میزان هسپریدین (2/5 درصد) در پرتقال محلی تولید شد و اختلافی از نظر تولید هسپریدین در جهات مختلف وجود نداشت. در میوه گونه‌های پرتقال محلی و نارنگی محلی نارنجین و در نارنج و لیمو ترش هسپریدین تولید نگردید. بنابراین به منظور استخراج نارنجین گونه لیموترش در جهت شمال قابل توصیه است.