ساخت و ارزیابی موزع مناسب برای کشت بذر خیسیده هندوانه

Abstract

یکی از راه­های بهتر جوانه­زدن بذر هندوانه، به خصوص در حالت دیم و نیز مبارزه با علف­های هرز، خیساندن بذر تا قبل از کشت و تا زمان جوانه‌زنی است. در این مرحله به دلیل ویژگی­های خاص بذر، مکانیزم موزع کارنده­ها باید با تغییراتی مناسب برای این گونه کشت کارها طراحی شود. در این تحقیق چهار نوع مکانیزم موزع مناسب برای این منظور پس از طراحی و ساخت با یکدیگر مقایسه شدند. اساس کار این مکانیزم­ها، کمک به حرکت بذر در داخل لولة سقوط با استفاده از جریان آب، کاهش صدمات مکانیکی به بذر، و ذخیرة رطوبت بیشتر در خاک اطراف بذر بود. در کلیة مکانیزم­های مورد مطالعه از صفحة بذر افقی استفاده شد. صفحة بذرها از دو نوع حفره داخلی و حفره کناری بودند که با تزریق آب ثقلی یا تحت فشار در سه سرعت معادل پیشروی 5/1، 3، و 5/4 کیلومتر بر ساعت برای فاصلة بین کپه 50 سانتی­متر مورد آزمون قرار گرفتند. مکانیزم­های ساخته ‌شده در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD) و به صورت فاکتوریل با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: درصد کپه­های دو، سه، و چهار بذری (ACP)؛ شاخص کارایی (PI)؛ درصد صدمات مکانیکی به بذر (D)، و حجم آب ریخته شده به پای هر کپه (V). نتایج نشان داد که تأثیر نوع صفحه بذر، روش تزریق آب، سرعت معادل پیشروی و اثر متقابل روش تزریق و سرعت بر PI، V، و ACP در سطح 5 درصد معنی­دار است. اثر متقابل نوع صفحة بذر و روش تزریق تنها بر PI معنی­دار است و اثر نوع صفحة بذر و سرعت معادل پیشروی بر هیچ صفتی در سطح 5 درصد معنی‌دار نیست. همچنین، اثر متقابل سه عامل تنها بر حجم آب معنی‌دار است و درصد صدمات مکانیکی به بذر در هیچ حالتی معنی­دار نیست. با توجه به نتایج، صفحة‌ بذر با حفرة کناری و روش تزریق آب ثقلی در مورد بذر هندوانه رقم جابونی قابل توصیه است.