ارزیابی صحرایی شاخص‌های مورد استفاده در طراحی سیستم زهکشی زیرزمینی(مطالعه موردی: شبکه زهکشی شرکت ران بهشهر)

Abstract

با ارزیابی عملکرد سیستم‌های زهکشی اجراشده و بررسی نقاط قوت و ضعف آنها، می‌توان زمینه­ای به وجود آورد تا <br /> برنامه­ریزان و طراحان نگاهی جامع­تر برای طراحی بهینه در طرح‌های آینده داشته باشند. این مطالعه، روی شبکة زهکشی در حال بهره­برداری در منطقة بهشهر اجرا شد. محل اجرای آزمایش شامل سه واحد است. برای ارزیابی عملکرد سیستم زهکشی، دبی و سطح ایستابی بین زهکش‌ها به مدت سه ماه در فصل پاییز سال 1383 اندازه‌گیری شد. برای ایجاد رابطه بین بار هیدرولیکی و دبی برای هر واحد از یک معادلة درجة دوم مشابه فرمول هوخهات استفاده شد. با استفاده از این رابطه، هدایت هیدرولیکی و عمق معادل واقعی مزرعه به­دست آمد. مقدار هدایت هیدرولیکی محاسبه­شده برای هر سه واحد بین 4/1 تا 4/2 متر در روز بود که بیشتر از مقدار هدایت هیدرولیکی طراحی (6/0 متر در روز) است. همچنین مقادیر عمق معادل <br /> به­دست آمده نشان داد که ظاهراً زهکش روی لایة غیر قابل نفوذ قرار گرفته است. با استفاده از رابطة گلوور- دام، معادلة افت سطح ایستابی نسبت به زمان به­دست آمد. با استفاده از این رابطه، ضریب عکس‌العمل و آبدهی ویژه واقعی مزرعه محاسبه شد. بر اساس نتایج به­دست آمده، مقدار متوسط ضریب عکس‌العمل واقعی مزرعه 08/0 و بیشتر از مقدار در نظر گرفته شده در مرحله طراحی (04/0) است، در حالی­که مقدار متوسط آبدهی ویژه محاسبه­شده 7/5 درصد و کمتر از مقدار در نظر گرفته شده در هنگام طراحی (7/7 درصد) است. فاصلة زهکش‌ها از یکدیگر بر اساس نتایج به­دست آمده بین 30 تا 39 متر تخمین زده شد که از فاصله زهکش‌های اجرا شده (75 متر) کمتر است.