تأثیر مصرف مکمل کراتین و مخلوط کراتین – کربوهیدرات بر توان بی هوازی و شاخص های آسیب سلولی (CK,LDH) در پسران ورزشکار 18-15 ساله

Abstract

پژوهش حاضر با هدف مقایسة تأثیر مصرف مکمل کراتین و مخلوط کراتین- کربوهیدرات بر توان بی هوازی و شاخص های آسیب سلولی (CK,LDH) در پسران ردة سنی 18- 15 سال شهرستان کوهرنگ انجام گرفت. در این راستا 36 نفر از پسران این شهرستان با میانگین سنی 90/0±42/16 سال، میانگین وزن 96/9±85/54 کیلوگرم و میانگین قد 28/8±75/167 سانتی متر به صورت دردسترس انتخاب شدند. درابتدا نمونه گیری خونی به منظور تعیین سطح اولیة آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز به عنوان شاخص های آسیب سلولی از آزمودنی ها به عمل آمد، سپس آزمون های توان بی هوازی (پرش سارجنت، پرتاب توپ طبی و دو سرعت) انجام گرفت. در ادامه آزمودنی ها به صورت تصادفی به سه گروه 12 نفره تقسیم شدند. گروه تجربی اول فقط کربوهیدرات، گروه تجربی دوم فقط کراتین و گروه تجربی سوم مخلوطی از کراتین و کربوهیدرات مصرف کردند. اجرای میدانی به صورت سه جلسه تمرین با وزنه و مصرف مکمل های کراتین و کربوهیدرات طی 5 روز انجام گرفت. مکمل ها در چهار وعده در روز و پس از صرف صبحانه، ناهار، عصرانه و شام به صورت محلول در آب مصرف می شدند. سپس بلافاصله بعد از آخرین جلسة تمرین، نمونة خونی به منظور تعیین سطح آنزیم های مذکور گرفته شد. 2روز بعد نیز آزمون های بی هوازی برای تعیین تأثیر مصرف مکمل ها مجددا از آزمودنی ها به عمل آمد. نتایج با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی توکی برای آزمون فرضیه ها) با استفاده از نرم افزار spss ویرایش 16 بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که درگروه تجربی دوم مصرف مکمل کراتین توان بی هوازی را بهبود بخشید.(05/0 < P). همچنین در این گروه مصرف کراتین موجب افزایش معنی دار در سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز سرم خون شد (05/0< P)، اما در گروهی که به همراه کراتین، کربوهیدرات نیز مصرف کرده بودند، توان بی هوازی افزایش معنی دار یافت (001/0 < P)، درحالی که آنزیم های CK و LDH افزایش معنی دار نداشتند. در گروه کربوهیدرات تفاوت معنی داری در توان بی هوازی و سطوح آنزیم های CK و LDH مشاهده نشد. این یافته ها نشان می دهد که کراتین در کنار آثار مثبتی که روی عملکرد بی هوازی دارد، موجب ایجاد آسیب سلولی می شود و سطوح آنزیم های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز در خون افزایش معنی دار نشان می دهد. در صورتی که مصرف مخلوط کراتین و کربوهیدرات توان بی هوازی را افزایش داده و از آسیب سلولی جلوگیری می کند. بنابراین پیشنهاد می شود در صورت تمایل به مصرف مکمل کراتین، این مکمل به همراه مکمل کربوهیدرات مصرف شود تا ورزشکار دچار عوارض کمتری شود.