نقش شعوبیه در برانگیختن(طبقات) ایرانیان برای حضور در حرکت‌های مخالف دولت اموی

Abstract

امویان و عرب­های مسلمان از طریق فتوح پا به درون جامعه­ی ایرانی گذاشتند، درحالی که خود هنوز نتوانسته بودند تفکراتی جاهلی را که قبلاً با آن خو­گرفته بودند، به کلی کنار بگذارند. بنابراین مردم این جامعه را از هر طبقه و گروه موالی خواندند. با محروم کردن بسیاری از آنها از بخش­های از حقوق مدنی و اجتماعی خود که در اسلام مورد تصریح قرار گرفته بود زمینه به وجود آمدن گروهی ابتدا ناراضی و سپس منتقد و مساوات طلب، سرانجام معارض ضدعرب تحت عنوان شعوبیه را به وجود آوردند. این گروه با فعالیت­های ادبی و سیاسی، و پنهان شدن در لفافه مرام و مسلک­های گوناگون، امکان تعامل و حضور طبقات فرادست و فرودست ایرانی را درحرکت­های مخالف دولت اموی چون قیام حارث­بن­سریج، قیام ابن­اشعث، خوارج ... فراهم آورد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و شیوه­ی جمع­آوری داده­ها از منابع تاریخی، نقش شعوبیه را در برانگیختن و حضور طبقات ایرانی(فرادست و فرودست) ایرانی در حرکت­هایی که به مخالفت با دولت اموی شکل گرفت، مورد مطالعه قرار­ داده است.