اصل محافظه‌کاری و عدم تقارن زمانی در سود حسابداری و اقلام تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران

Abstract

محافظه­کاری به عنوان تمایل حسابداران در الزام بر درجه بالاتری از قابلیت رسیدگی برای شناسایی "اخبار خوب" نسبت به "اخبار بد" در صورت­های مالی تفسیر می­شود. در این تفسیر از محافظه­کاری، سود حسابداری اخبار بد را سریع­تر از اخبار خوب منعکس می­کند. با بکارگیری بازده سهام برای اندازه­گیری اخبار می­توان میزان عدم تقارن زمانی در شناسایی اخبار بد و اخبار خوب را به عنوان معیاری از رفتار محافظه­کارانه و پرسش اصلی تحقیق در بازار سرمایه ایران آزمون نمود. از طرفی، حسابداری تعهدی حق انتخاب قابل توجهی به مدیران در تعیین سود در دوره­های زمانی متفاوت اعطاء می­کند. و مدیران را با گزینه­های متفاوتی در مورد زمان شناسایی سودها و زیان­های عملیاتی روبرو می­سازد. ازاین رو، به عنوان پرسش دوم تحقیق، انتظار می­رود قسمت بزرگتری از عدم تقارن زمانی تحت تاثیر اقلام تعهدی (در مقایسه با جریان­های نقد عملیاتی) باشد. برای یافتن پاسخ پرسش­های تحقیق، داده­های 106 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 85-1376 با بهره­گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون ترکیبی، مورد بررسی قرار گرفته، و نتایج تحقیق حاکی از این است که سود حسابداری حدود 66/3 مرتبه نسبت به بازده منفی سهام حساستر از بازده مثبت سهام است. و حدود 78 درصد از عدم تقارن زمانی در سود حسابداری توسط اقلام تعهدی توضیح داده می­شود.