تصویرپردازی هنری ابرار و جایگاه اخروی آنان در سوره‌ی انسان

Abstract

چکیده: تصویرپردازی هنری یکی از ویژگی‌های اساسی متن قرآنی است که هریک از علمای اعجاز بیانی قرآن در قرن‌های گذشته بدون این که چنین اصطلاحی را به‌کار ببرند، به جنبه‌های محدودی از آن مانند تناسب لفظی، تناسب معنوی و برخی از صور خیال پرداخته‌اند. البته ادیبان معاصری هم‌چون سید قطب، فراتر از علمای قدیم رفته‌اند و با مطرح کردن اصطلاح تصویرپردازی هنری، مهم‌ترین عناصر این تصویر‌‌‌پردازی را برشمرده‌اند و آن‌ها را در ترسیم زنده و هنرمندانه‌ی صحنه‌های مختلف دنیوی و اخروی در آیات قرآنی دخیل دانسته‌اند. در این جستار، نگارنده بر آن است که با جمع آرای بلاغیون قدیم و ادیبان معاصر، تصویرپردازی هنری ابرار و جایگاه اخروی آنان را در سوره‌ی انسان مورد مطالعه قرار دهد و از راه بررسی مهم‌ترین عناصر تصویرپردازی هنری، یعنی مضمون، لفظ، صور خیال، احساس، حرکت، رنگ، گفت‌وگو، تقابل و موسیقی فواصل آیات، تا حد امکان، جلوه‌های زیباشناسانه‌ی این تصویرگری را آشکار کند تا از این راه، عمق معنای آیات مربوط به ابرار در این سوره، بیشتر درک شود و هدف دینی منظور نظر آن‌ها با تأکید بر ظرافت‌های بیانی اعجازآمیز کلام الهی، ترسیم شود.