بررسى کنایات شاهنامه در بخش تاریخى (رویکردى فرهنگ ‏واره‏اى)

Abstract

فردوسى در شاهنامه براى بیان افکار و اندیشه‏هایش نیروى تخیّل را به‏کار مى‏گیرد و گونه‏هاى مختلف خیال در تصویرپردازى‏هاى او بازتابى هنرمندانه مى‏یابد. او از کنایه که یکى از طبیعى‏ترین راه‏هاى بیان و قوى‏ترین راه القاى معانى است در مقایسه با دیگر صورخیال بیش‏ترین بهره را مى‏گیرد. این مقاله، پژوهشى است در مورد جمع‏آورى و تنظیم کنایه‏هاى موجود در بخش تاریخى شاهنامه که همراه شاهدمثال ارائه شده است. حاصل این پژوهش این است که بیش‏تر کنایات استخراج شده بخش مذکور از نوع کنایه فعلى و از گونه ایما است که بسیارى از کنایات به‏کار رفته در آن در فارسى معاصر کاربرد دارند و برخى دیگر مخصوص شاهنامه‏اند.