مقایسه روش‌های CCA و MICCA در انتخاب بهینه ورودی‌های بارش به‌منظور مدل‌سازی بارش- رواناب در حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز قره‌سو کرمانشاه)

Abstract

در این مطالعه، دو روش انتخاب ورودی مختلف تحلیل همبستگی متقابل (CCA) و ترکیب اطلاعات دوجانبه و تحلیل همبستگی متقابل (MICCA)، به‌منظور توسعه سیستم استنتاج فازی مبتنی بر شبکه (ANFIS) در حوضه آبریز قره‌سو واقع در استان کرمانشاه مورد استفاده قرار گرفت. شانزده رخداد بارش- رواناب روزانه در دوره آماری 10 ساله (1394- 1383) انتخاب شدند که 12 رخداد برای واسنجی (آموزش) و چهار رخداد نیز برای صحت‌سنجی (آزمون) مدل‌ها به‌کار گرفته شد. سپس نتایج مدل‌های ANFIS با مدل مفهومی HEC-HMS مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی شاخص‌های آماری نشان داد که مدل ANFIS توسعه داده شده بر اساس ورودی‌های MICCA (ANFIS-MICCA) عملکرد بهتری (99/0=CE و 09%/10=RPE) نسبت به مدل توسعه داده شده بر اساس ورودی‌های CCA (ANFIS-CCA) (88/0=CE و 41%/15=RPE) داشت. ANFIS-MICCA و ANFIS-CCA قادر به مقایسه با مدل HEC-HMS است که داده بارش تمام هشت ایستگاه باران‌سنجی در آن استفاده شده باشد؛ با این‌حال، ANFIS-MICCA مدل مناسب‌تری در برآورد جریان اوج بود. همچنین، نتایج نشان داد که عملکرد مدل HEC-HMS با کاهش تعداد ایستگاه‌های باران‌سنجی به دو و سه ایستگاه به‌ترتیب 8/59 درصد و 6/54 درصد کاهش می‌یابد. به‌طور کلی، در مواردی که تمام ایستگاه‌های بارندگی دایر نباشند، ANFIS به یک جایگزین قابل اعتماد برای HEC-HMS مبدل می‌شود.