بررسی روند تغییرات نیترات و آمونیم در نیمرخ خاک با استفاده از مدل ریاضی LEACHN

Abstract

این پژوهش به‏ منظور بررسی حرکت آب و نیتروژن در خاک تحت شرایط مختلف آبی به ‏مدت دو سال زراعی (1379و 1380) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان روی چغندرقند اجرا شد. سه تیمار آبی بدون تنش، تنش مداوم، و تنش ابتدایی و سه سطح نیتروژن با مقادیر 80، 160 و 240 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. مقدار <br /> تخلیة رطوبتی در تیمارهای آبی به‏ ترتیب برابر با 50، 80، و 90 درصد آب قابل استفاده بود. از مدل LEACHN برای <br /> تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. مقایسة نتایج مدل با مقادیر اندازه­گیری­شده نشان ‌داد که مدل روند تغییرات غلظت آمونیم و نیترات خاک را با دقت قابل قبولی پیش‏بینی می­کند. همبستگی بین مقادیر اندازه‏گیری و براوردشده در سطح 1 درصد <br /> معنی‏دار بود. بلافاصله بعد از کاربرد نیتروژن، مقدار آمونیم و نیترات در لایه‏های سطحی به‏ شدت افزایش یافت. در <br /> لایه‏های سطحی مقدار آمونیم در تیمار بدون تنش آبی کمتر از سایر تیمارها بود. در زمان تنش آبی، جذب آمونیم و نیترات <br /> کاهش ولی بعد از شکسته‏شدن تنش، مقدار آن افزایش یافت. با افزایش عمق خاک، مقدار نیترات در تیمار بدون تنش <br /> افزایش یافت. در تیمارهای با تنش آبی، میزان تلفات نیتروژن بر اثر تصعید آمونیم، نیترات زدایی، و آبشویی نیترات کاهش یافت.