اثر 10 هفته تمرینات پلایومتریک بر قدرت عضلانی بالاتنه و پایین تنه، توده بدون چربی و فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) در زنان جوان

Abstract

مقدمه: تمرینات پلایومتریک (انفجاری) حرکاتی هستند که در آن ها چرخه کشش- کوتاه شدن به کار می­رود و حرکت کشش عضله (برونگرا)، بلافاصله به‌وسیله حرکت کوتاه شدن سریع (درون‌گرا) دنبال می­شود. با توجه به نقش تمرینات پلایومتریک در هیپرتروفی عضلانی و سنتز پروتئین و در نتیجه افزایش عوامل رشد و آمادگی عضلانی، مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر 10 هفته تمرین پلایومتریک بر قدرت عضلانی بالاتنه و پایین تنه، توده بدون چربی و فاکتور رشد شبه انسولین-1 (IGF-1) در زنان جوان انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی با تخصیص تصادفی در سال 1395 بر روی 28 زن جوان 29-20 سال در شهر مشهد انجام شد. زنان جوان داوطلب شرکت در پژوهش به‌طور تصادفی به دو گروه 14 نفره تمرینات انفجاری و کنترل تقسیم شدند. برنامه تمرینی پژوهش حاضر به مدت 10 هفته و هفته‌ای 3 جلسه اجرا گردید. مدت زمان هر جلسه تمرینی 60-45 دقیقه و شامل 10 دقیقه گرم کردن، 45-30 دقیقه اجرای برنامه تمرینی و 5 دقیقه سرد کردن و انجام حرکات کششی بود. نمونه‌گیری خونی، آزمون قدرت عضلانی بالا‌تنه و پایین‌تنه، حداکثر اکسیژن مصرفی و ترکیب بدنی در قبل و بعد از دوره تمرینی انجام شد. گروه کنترل در طول مدت تحقیق، هیچ‌گونه برنامه تمرینی انجام ندادند. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون­های تی‌مستقل و تی وابسته انجام ﺷﺪ. میزان p‌ کمتر از 05/0 ﻣﻌﻨﺎدار در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ شد. یافته­ها: بر اساس نتایج مطالعه، قدرت عضلانی بالاتنه، پایین‌تنه و حداکثر اکسیژن مصرفی در پایان دوره به‌طور معنی‌داری افزایش یافته بود (05/0>p)، در حالی که فاکتور رشد شبه‌ انسولین 1 (IGF-1)، توده بدون چربی، درصد چربی و شاخص توده بدنی از نظر آماری تغییر معنی‌داری نداشت (05/0<p). نتیجه‌گیری: برنامه 10 هفته‌ای تمرین پلایومتریک می­تواند باعث افزایش قدرت در عضلات اندام­های بالاتنه و پایین‌تنه و همچنین ظرفیت هوازی زنان جوان گردد.