تبیین ویژگی‌های سیستم مناسب بودجه‌بندی عمومی برای تحقق پیشرفت عادلانه و کارآمد

Abstract

<span style="color: black; font-family: 'B Mitra'; mso-themecolor: text1; mso-ascii-font-family: Verdana; mso-hansi-font-family: Verdana;" lang="FA"><span style="font-size: small;">بودجه به‌منزله قلب فراگرد خط­مشی­گذاری و بودجه­بندی به‌منزله مهم­ترین فراگرد تصمیم­گیری در نهادهای عمومی، از چنان اهمیتی برخوردارند که اصلاح آنها، اصلاح امر حکومت و کشور تلقی می­شوند؛ اصلاحی که باید معطوف به یادگیری در جهت بودجه­بندی بهتر باشد؛ زیرا که بودجه، آینه تمام­نمای فعالیت­ها و خط­مشی­های حکومت است. این در حالی است که پژوهش­های صورت گرفته و معرفی سیستم­های متعدد بودجه­بندی طی سالیان گذشته، از ناکارآمدی سیستم­های بودجه­بندی متداول در اکثر کشورها حکایت دارند؛ تسری چنین وضعی به کشور ما، پژوهشگران را بر آن داشت تا ضمن مدنظر قرار دادن ملاحظات مربوط به بافت اجتماعی و تاریخی، دراین‌باره مطالعه نمایند. بنابراین این پژوهش، باهدف شناسایی ویژگی­های سیستم مناسب بودجه­بندی عمومی، از نگاه کارشناسان و صاحب­نظران عرصه بودجه­بندی و بررسی دیدگاه­های گوناگون دراین‌باره صورت گرفت. روش پژوهش، تحلیل تم و ابزار اصلی جمع­آوری داده­ها، مصاحبه بوده است. مطابق با تحلیل داده­های جمع‌آوری‌شده، پنج طبقه تم اصلی با مجموعه­ای از تم­های فرعی تحت پوشش ذیل عناوین «واقع­گرایی و فن­گرایی»، «اصلاح­گرایی و یادگیرندگی»، «علم­گرایی و دانش­محوری»، «هدف­مداری» و «ارزش­مداری» پدیدار شدند. به نظر می­رسد که با مدنظر قرار دادن این مقوله­ها در سیستم بودجه­بندی حکومت، می­توان با حرکت در مسیر اصلاح امر بودجه­بندی و بودجه، امیدوار بود که این سند مهم، در مسیری یادگیرنده به‌سوی توسعه و پیشرفت، جامعه را در مسیر تعالی رهنمون گرداند.</span></span>