بررسی ابعاد معنایی کاربردهای «گوشت» در ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات زبان فارسی

Abstract

<span lang="FA" dir="RTL">پژوهش زبانشناسی‌اجتماعی حاضر بر مبنای این فرض که کاربردهای گوناگون واژه‌ها برانگیخته هستند، به گردآوری و تحلیل عبارات حاوی واژۀ گوشت در پیکرۀ بی‌جن‌خان و 18 فرهنگ‌ لغت و کتب اصطلاحات و ضرب‌المثل‌های فارسی پرداخته است و با تجزیه و تحلیل معانی مختلف گوشت، تلاش کرده است انگیزش‌های معناساز کاربردهای گوناگون این واژه را استخراج و دسته‌بندی نماید. بر این اساس، ابتدا 28 کاربرد مختلف واژۀ گوشت از جمله ماهیچه، چیز باارزش، اخلاق، حجم توپُر، اعصاب، حلال، زخم، و جز این شناسایی شد. سپس، انگیزش‌های مجموع این کاربردها در هفت دستۀ مقدار، کیفیت، تعامل، شکل، مکان، مالکیت و ارزش مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که دایرۀ انگیزش‌های معناساز این مفهوم، محدود به امکانات محیطی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی جامعۀ زبانی است. این یافته در راستای نتایج تحقیقات قبلی قرار می‌گیرد و به همراه آنها سرنخی است برای یافتن الگوی کلی مفهوم‌سازی نظام زبانی.</span>