ارزیابی رضایتمندی شهروندان از طراحی و جانمایی ایستگاه های مترو، نمونه مطالعه: ایستگاه دانشگاه علم و صنعت خط 2 مترو تهران

Abstract

امروزه توسعه کمی و کیفی شبکه مترو در کلانشهرها به عنوان یکی از راهبردهای اصلی در مدیریت شهری تلقی می­شود. لیکن در کنار توسعه شبکه مترو باید به نیازمندی­ها و توقعات مردم نیز توجه داشت تا از طریق افزایش رضایتمندی مردم، سهم استفاده از شبکه مترو نسبت به خودروهای شخصی افزایش یابد. توسعه زیرساخت­ها در کنار برنامه­ریزی مناسب است که معنی پیدا خواهد کرد. عدم کیفیت مطلوب سفرها در حمل و نقل عمومی، آسایش روانی را از شهروندان سلب خواهد کرد و زمینه نارضایتی شهروندان را فراهم می­سازد که نهایتا به کاهش استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی منجر خواهد شد. بنابراین در پژوهش حاضر با روش تحلیلی- تفسیری به استخراج شاخص­های ارزیابی کیفیت و جانمایی ایستگاه­های مترو از منابع داخلی و خارجی پرداخته شده و پرسشنامه­ای بر اساس طیف لیکرت تنظیم شده است. در ادامه، 150 پرسشنامه به کمک مردم حاضر در ایستگاه مترو دانشگاه علم و صنعت تکمیل و با مدل تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی تحلیل شده­اند. نتایج نشان می­دهند عوامل اصلی تبیین­کننده کیفیت ایستگاههای مترو به ترتیب شامل «دسترسی»، «زیبایی­شناسی»، «تسهیلات رفاهی اولیه»، «موقعیت استقرار»، «تسهیلات رفاهی ثانویه» و «نگهداری و مراقبت» است. همچنین بر اساس نتایج تفصیلی­تر، اقدامات دارای اولویت برای افزایش رضایتمندی مردم از ایستگاه مترو دانشگاه علم و صنعت مربوط به «پارکینگ دوچرخه و موتورسیکلت»، «رنگ و تصاویر دیواری» و «دسترسی و حرکت معلولین و ناتوانان جسمی» است.